Asetaminofen Nedir?
Asetaminofen, ağrı kesici ve ateş düşürücü bir ilaçtır. Baş ağrısı, kas ağrısı, artrit, diş ağrısı sırt ağrısı, soğuk algınlığı ve ateş yükselmesi gibi birçok durumun tedavisinde kullanılmaktadır. Bunların dışında birçok kullanım alanında olduğu bilinmektedir. Ciddi düzeylerde karaciğer hasarı olan bireylerin asetaminopen kullanması kesinlikle yasaktır. Lütfen size önerilen dozların üzerine çıkmayınız.Aşırı dozda alınan ilaçlar karaciğerinize zarar vererek ölümünüze dahi sebebiyet verebilir. Asetaminofen karaciğer ilişkisini asla aklınızdan çıkarmayın.
Asetaminofen Ne Zaman Kullanılmamalıdır?
- Allerjiniz varsa
- Alkolik karaciğer hastalığı veya siroz varsa
- Düzenli olarak alkol alıyorsanız
- Gebeyseniz
Yukarıda bahsi geçen durumlarda kullanmak durumunda kalırsanız mutlaka doktorunuza haber veriniz. Hamilelik sürecinde kullanılırsa kan yoluyla bebeğe geçebileceğinden dikkatli olunmalıdır. Yine doktor tavsiyesi olmaksızın 2 yaşından küçük çocuklarda kullanmak tehlikelidir.
Asetaminofen Nasıl Kullanılır?
Asetaminofeni doktorunuzun size reçete ettiği gibi kullanın. Daha az veya fazla miktarlarda kullanmak organlarınıza zarar verebilir. Eğer asetaminofen çocuk için kullanılacaksa ilacın pediatrik formunu kullanın. Bebekler için üretilen asetaminofen iki farklı dozda bulunur. Bunların özel oral enjektörleri bulunmaktadır. Eğer asetaminofen dağıtıcı tablet kullanıyorsanız dilinize yerleştirin ve çiğnemeden ağzınızda çözünmesini bekleyin. Efervesan granülleri kullanmak için 1 paketi 4 ons suda çözün. Tüm karışımı iyice karıştırın ve için. Daha sonra boş kalan kaba biraz daha su koyarak çalkalayıp tamamını içtiğinize emin olun.
Hangi Durumlarda Doktora Başvurmalıyım?
- 3 günlük kullanımdan sonra hala ateşiniz devam ediyorsa
- 7 günlük kullanımdan sonra hala ağrınız devam ediyorsa
- Devam eden baş ağrısı ve ciltte kızarıklıklar oluşmaya başlarsa
- Beklenmeyen herhangi bir belirti görürseniz
derhal hekiminize haber veriniz.Doktora başvurduğunuzda mutlaka bu ilacı kullandığınızı belirtin. Bu ilaç glukoz değeri için yapılan bazı testleri olumsuz etkilemekte ve yanlış sonuçlar çıkmasına sebebiyet vermektedir.
Bir Doz Kaçırdığımda Ne Yapmalıyım?
Asetaminofen genellikle ihtiyaca yönelik alınan bir ilaç olduğundan kaçırdığınız dozu hatırladığınız anda almaya çalışın. Unuttuğunuz dozu telafi etmek için ek ilaçlar kullanmayın.
Aşırı Doz Alırsam Ne Olur?
Asetaminofen toksik dozu ölümcül olabilir. Böyle bir durumda derhal tıbbi yardım isteyin. Asetaminofen zehirlenmesi durumunda ilk bulgular iştah kaybı, mide bulantısı, kusma , mide ağrısı, terlemedir. Bir sre sonra ciltte sarılık, idrarda koyulaşma şikayetlere eklenebilir.
Asetaminofen Yan Etkileri
Solunum zorluğu, yüzde, dudakta ve dilde şişme gibi alerjik reaksiyon belirtileri mevcutsa derhal tıbbi yardım isteyin. Nadiren de olsa ölümcül olabilecek bazı cilt hastalıklarına neden olabilir. Üstelik daha önceki kullanımlarınızda herhangi bir cilt reaksiyonu geçirmemiş olsanız dahi risk altındasınız. Sıklıkla görülen asetaminofen yan etkileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Üst karın ağrısı
- İştahsızlık
- Kaşıntı
- Koyu renkli idrar
- Ciltte sararma
Bu sık görülen yan etkiler dışında nadir görülen birçok yan etkisi olabilir. Bu nedenle istenmeyen bir etkiyi fark ettiğinizde derhal hekiminize başvurun.
Asetaminofen Dozu
Ateş için Asetaminofen Kullanımı
Parenteral Kullanımda Yetişkin Dozu
50 kg ve daha fazlası için her 6 saatte bir 1000 mg IV veya her 4 saate bir 650 mg IV
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
50 kg ve daha azı için her 6 saatte bir 15 mg/kg IV veya her 4 saate bir 12.5 mg/kg IV
- Tek seferde maksimum 15 mg/kg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 75 mg/kg doz alınabilir.
Oral Kullanımda Yetişkin Dozu
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
Rektal Kullanımda Yetişkin Dozu
Her 4-6 saatte 650 mg rektal alınır. 24 saatte maksimum 3900 mg doz alınabilir.
Ağrı için Asetaminofen Kullanımı
Parenteral Kullanımda Yetişkin Dozu
50 kg ve daha fazlası için her 6 saatte bir 1000 mg IV veya her 4 saate bir 650 mg IV
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
50 kg ve daha azı için her 6 saatte bir 15 mg/kg IV veya her 4 saate bir 12.5 mg/kg IV
- Tek seferde maksimum 15 mg/kg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 75 mg/kg doz alınabilir.
Oral Kullanımda Yetişkin Dozu
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
Rektal Kullanımda Yetişkin Dozu
Her 4-6 saatte 650 mg rektal alınır. 24 saatte maksimum 3900 mg doz alınabilir.
Asetaminofen Pediatrik Dozu Parenteral Kullanım
2 ile 12 yaş arasında her 4 saatte bir 15 mg/kg veya 12.5 mg/kg IV verilebilir.
- Tek seferde maksimum 15 mg/kg dozda alınabilir ancak toplamda 750 mg’ı geçmemelidir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 75 mg/kg şeklinde verilir ancak 3750 mg’ı geçmemelidir.
13 yaş ve üstünde 50 kg altına her 6 saatte bir 15 mg/kg veya her 4 saatte bir 12.5 mg/kg şeklinde uygulanır.
- Tek seferde maksimum 15 mg/kg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 75 mg/kg doz alınabilir.
13 yaş ve üstünde 50 kg üstüne her 6 saatte bir 1000 mg veya her 4 saatte bir 650 mg şeklinde uygulanır.
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
Asetaminofen Pediatrik Dozu Oral Kullanım
24 saatte 5 dozu geçmeyecek şekilde her 4-6 saatte bir 10-15 mg/kg dozda uygulanabilir.
- Tek seferde maksimum 1000 mg dozda alınabilir.
- Alımlar arası süre 4 saat olmalıdır.
- 24 saatte maksimum 4000 mg doz alınabilir.
Asetaminofen Pediatrik Dozu Rektal Kullanım
- 6 ile 11 ay arasında 24 saatte 4 dozu geçemeyecek şekilde her 6 saatte bir 80 mg uygulanır.
- 12 ile 36 ay arasında 24 saatte 5 dozu geçemeyecek şekilde her 4-6 saatte bir 80 mg uygulanır.
- 3 ile 6 yıl arasında 24 saatte 5 dozu geçemeyecek şekilde her 4-6 saatte bir 120 mg uygulanır.
- 6 ile 12 yıl arasında 24 saatte 5 dozu geçemeyecek şekilde her 4-6 saatte bir 325 mg uygulanır.
- 6 yıl sonrasında 24 saatte 6 dozu geçemeyecek şekilde her 4-6 saatte bir 650 mg uygulanır.
Asetaminofen İlaç Etkileşimleri
Reçeteli veya reçetesi satılan ilaçlar ve diğer bitkisel ürünlerle etkileşime girebilir. Hekiminize kullandığınız reçeteli veya reçetesiz tüm ilaçları bildirin.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 22 Temmuz 2017 tarihinde yazılmıştır. Ardından 9 Kasım 2023 tarihinde güncellenmiştir.)
