Reçete, hekim tarafından elle veya elektronik ortamda düzenlenen, üzerinde ilaçların yazılı olduğu tıbbi bir belgedir. Bu belgede hastaya ait isim bilgisi, TC kimlik numarası, hastalığa ait tanı bilgisi, muayene protokol numarası, tarih ve ilaçlar yer alır. Yakın zamanda geçiş yapılan renkli reçete sistemi ile reçete türleri ortaya çıkmıştır. Bu reçete renkleri ilerleyen başlıklarda detaylı yazacağım gibi ilaçları gruplandırma mantığına dayanır. Ayrıca reçetenin bir bölümünde ilaçları yazan hekimin kaşesi bulunmalıdır. Kaşede ise doktor adı soyadı, diploma tescil numarası gibi bilgiler yer almak zorundadır. Tüm bu bilgiler ışığında renkli reçete çeşitleri hakkında bilgiler vermeye başlayalım. Renkli reçete çeşitleri nelerdir? Haydi başlayalım.
Renkli Reçete Nedir?
Reçete Türk Dil Kurumu’nda yer alan tanıma göre hekimin ilaçları ve bu ilaçların kullanış biçiminin yazılı olduğu kağıttır. Reçete üzerinde ilaçlar sırası ile yazar. Her ilacın yanında ya da altında günde kaç adet alınacağı ve toplamda kaç kutu alabileceği yazar. Reçeteler genellikle aylık, 2 aylık veya 3 aylık olarak yazılır.
Tüm ilaçlar bu şekilde alınacak kutu sayısı ve günlük kullanım miktarları belirtilecek şekilde yazılır. En alt kısma sistem yoktur ya da sistem olmadığı için e-reçete yazılamamıştır şeklinde özel notlar gerekiyorsa eklenir. Tüm bunlardan sonra reçete artık eczaneye gitmeye ve ilaç alınmasına uygundur.
Elektronik Reçete Nedir?
Elektronik reçete matbu reçetelerin aksine bilgisayar ortamında yazılır ve bilgisayar ortmamında imzalanır. Matbu yani kağıt reçetelerden farkı budur. E-reçete sistemi hem hasta hem doktor için bulunmaz bir nimettir.
Reçete Çeşitleri Nelerdir?
Doktor tarafından hastalarının tedavi planları çerçevesinde yazılan reçeteler içerdiği ilaçların türüne bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Basit bir ağrı kesici içeren ilaç ile uyuşturucu bir ilaç içeren reçete aynı kategoride olmayacaktır. Doğal olarak reçete çeşitleri ortaya çıkmıştır ve reçeteler renklerine ayrılmıştır. Renkler reçetelerin içerdiği ilaçlar ile ilgilidir. Bu ilaçların SGK tarafından karşılanma durumları “Sağlık Uygulama Tebliği” yani SUT maddeleri ile belirlenmektedir. Haydi reçete türleri hakkında konuşmaya başlayalım. Renkli reçeteler Nelerdir?
- Kırmızı Reçete
- Beyaz Reçete
- Mor Reçete
- Turuncu Reçete
- Yeşil Reçete
Tüm bu reçete çeşitleri Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun yakın geçmişte kurduğu renkli reçete sistemi tarafından yazılmaktadır. Hekimler bu sistemi kullanarak elektronik ortamda reçete düzenleyebilmektedirler.
Psikotrop Madde Ne Demek?
Psikotrop madde temel etkisini merkezi sinir sistemi üzerinde göstererek insanın algısında, bilincinde değişikliklere sebebiyet veren kimyasal nitelikte maddelerdir. Bu tip kimyasal maddeler eğlence amacıyla kullanılması oldukça tehlikelidir. Psikotrop ilaçlar sadece tedavi amacıyla kullanılmalıdır.
Kırmızı Reçete
Sıklıkla uyuşturucu tarzındaki ilaçların hastaları verilmesi için aracı olarak kullanılan kırmızı reçete, sağlık bakanlığı tarafından kötü niyetli kişilerin bu ilaçları suistimal etmesini önlemek içinde kullanılmaktadır. Kırmızı reçeteli ilaçların verildiği hastalıklardan bazılarından bahsedelim. İşte o hastalıklar:
- Psikiyatrik bazı hastalıklarda
- Şiddetli ağrıların olduğu hastalıklarda
- Bazı akciğer hastalıklarında
- Bazı kalp hastalıklarında
- Ameliyat ağrıları gibi şiddetli durumların tedavisinde
- Kanserlerin tedavisinde
- Anestezi gereken durumlarda şeklinde çoğaltılabilir.
Kırmızı reçete hakkında detaylı bilgiler içeren yazıma https://doktordanhaberler.com/kirmizi-recete/ linkini takip ederek ulaşabilirsiniz.
Beyaz Reçete
Kontrole tabi olmayan ilaçların hastalara verilebilmesi adına kullanılır. Çoğu zaman hekimlerin sıklıkla reçete ettiği ilaçlar bu reçete çeşidi ile verilir. Çoğu zaman uzman bir hekim tarafından reçete edilmesi zorunlu olmayan gruptur. Kontrole tabi olmayan ilaçların alınabildiği reçete türüdür.
Beyaz reçete hakkında detaylı bilgilerin olduğu yazıma https://doktordanhaberler.com/beyaz-recete/ linkini takip ederek ulaşabilirsiniz.
Mor Reçete
Çoğu zaman hematolojik hasta grubu olarak isimlendirdiğimiz kan hastalığı olan grup için kullanılan ilaçlar bu reçete türü ile verilmek zorundadır. Uzman hekim kaşesi gerektiren bu ilaçlar gerekli görüldüğünde verilir ve hastalar tarafından kullanılır.
Mor reçete ile ilgili detaylı bilgileri paylaştığım yazıma ulaşmak için https://doktordanhaberler.com/mor-recete/ adresini takip ediniz.
Turuncu Reçete
Turuncu reçete de yine mor reçete gibi hematolojik hastalar için kullanılır. Mor reçete ile temelde bir kaç farkı bulunmaktadır. Faktörlerin bir kısmı turuncu reçete ile yazılırken bir kısmı ise mor reçete ile yazılabilir. Bu ayrımlar pek bilinmese de önem arz eder.
Turuncu reçete ile ilgili olarak hazırlamış olduğum detaylı yazıya https://doktordanhaberler.com/turuncu-recete/ linkini takip ederek erişebilirsiniz.
Yeşil Reçete
Genellikle bağımlılık yaptığı bilinen ilaçların temin edilebilmesi için gerekli bir reçete tiplerindendir. Bu reçete grubu ilaçları aile hekimleri ve diğer pratisyen hekimler gerekli gördüklerinde yazabilirler. Unutulmaması gereken en önemli noktalardan bir tanesi bu ilaçların sağlık bakanlığı tarafından kontrole tabi olmasıdır. Renkli reçete sistemine geçtikten sonra yeşil reçeteye tabi ilaçlar kontrol altına alınmıştır.
Yeşil reçete hakkında detaylı bilgilerin yer aldığı yazıma ulaşmak için https://doktordanhaberler.com/yesil-recete/ linkini takip ediniz.
Tüm bu bilgiler ışığında reçete çeşitleri nelerdir sorusuna cevap verdiğimizi düşünüyorum. Tüm bu 5 çeşit renkli reçete dışında herhangi bir reçete çeşidi yoktur. Bazı kaynaklarda sarı reçete diye bir şeye rastladım. Muhtemelen kağıdın rengi ile karıştırılıyor 🙂 Sarı reçete diye bir şey yoktur.
Matbu Renkli Reçeteler Hakkında
2019 yılında sağlık müdürlüklerinin ve sağlık uygulama tebliği değişiklikleri ile kırmızı reçete, yeşil reçete gibi renkli reçete ile verilen ilaçlar matbu reçete ile yazılırsa eczanelerden alınamayacaktır. Sadece renkli reçete sistemi kullanılarak elektronik ortamda yazılması halinde verilecektir. Bu nedenle matbu reçeteler geçersiz sayılacaktır. Renkli reçete sistemine yazılan ilaçlar medula sistemi üzerinden işlenerek verilecektir.
Reçete ile ilgili konularda aklınıza takılan her şeyi yorum bölümünden bana sorabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 17 Eylül 2019 tarihinde yazılmıştır. Ardından 5 Ocak 2021,21 Aralık 2021 tarihinde güncellenmiştir.)
