Yenilen içilen şeyler sayesinde vücutta vitamin, mineral, protein ve daha bir çok madde alımı gerçekleşir. Bu maddelerden vücuda giren azotlu maddelerin yanması vücutta üre oluşumuna sebebiyet vermektedir. Üre karaciğerde üretilen böbreklerden süzülmesi ile idrar yoluyla atılması gereken zararlı bir maddedir. Proteinli gıdaların tüketilmesi ve protein parçalanmasıyla oluşur. Bu maddenin böbreklerden süzüldükten sonra idrar yoluyla atılımının gerçekleşmesi gerekir.
Normalde ürenin, 100 ml kanda 50 mg’dan az olması gerekmektedir. Böbrekler bu maddeyi kandan uzaklaştırıp idrar yoluyla atımının sağlanmasında eksik kaldığında kanda üre birikimi gerçekleşir. Üre değerlerinin yükselmesi vücutta olumsuz etkiler yaratabilir. Vücutta üre yükselmesi gözlendiği gibi düşüklüğü de gözlenebilir. Üre beraberinde başka hastalıklarla da bağlantılı olduğundan hangi noktada zararlı olabileceği öngörülmesi zor olan bir hastalıktır.
İçerik Başlıkları
Kandaki Üre Seviyesi Nasıl olmalıdır?
Tüm sistemlerin mükemmel derecede çalışan, herhangi bir metabolizma aksaklığı yaşamayan kimselerin kanında bulunan ürenin normal seviyesi 10-16 mg/dl arasındadır. Kişinin hayat temposuna ve yaşam şekline göre normal değerler farklılık gösterebilir. Üre seviyesi 5 mg/dl’den daha ve 50 mg/dl’den daha yukarı ise buna neyin sebebiyet verdiği araştırılmalıdır.
Üre Yükselmesi Nasıl Oluşur?
Ürenin oluşumunda temel etken böbrekler süzme görevini yerine getirememesi veya süzme göreviyle bağlantılı olan çeşitli mekanizmaların hasar görmüş olmasıdır. Böbrekler süzme görevinin gerçekleştirirken sıvılar yardımıyla idrar yoluyla dışarı atılım sağlarlar. Sıvı alımı da üre oluşumuna etkilidir. Yeterli sıvı alımı yok ise süzülen üre atılımı sağlanamaz ve kanda üre birikmeye başlar.
Böbreklerin süzme ile görevli olan kısmında gerçekleşen üre yükselmesine, prerenal yani böbrek öncesi nedenlere bağlı üre yükselmesi denilir. Böbrek öncesi nedenlere bağlı olan üre yükselmesi süzme işlemindeki aksaklıkları ele alır. Böbrekte süzme ile görevli olan mekanizmanın hasar görmesi de bunlardan biridir. Fazla protein tüketimi de üre üretiminin doğrudan etkileyen sebeplerden biridir.
Proteinli besinler tüketilip sindirildikten sonra aminoasitlere dönüşüp hücrelere girer ve solunum reaksiyonlarında kullanılırlar. Aminoasitlerin yıkımı sonrasında oluşan artık maddelerden biri amonyaktır. Amonyak çok zehirli olduğundan karaciğerde üreye çevrilir ve böbreklerden süzülerek idrar yoluyla atılır. Aşırı protein alımında karaciğerin protein yıkım hızı ile böbreklerin süzüp temizleme işleminin hızı arasında farklılıklar oluşabilir. Böyle durumlarda böbrekler süzme görevini gerçekleştirmede zorlanır ve üre artımı gözlemlenir.
Üre yüksekliğine susuzluk, fazla protein tüketimi ve böbrek yetmezliği sebep olacağı gibi; sindirim sistemi sorunları, kontrolsüz ve uzun süreli diyet yapma, aşırı kas yıkımı ve kalp yetmezliği gibi rahatsızlıklarda neden olur. Aşırı stres, kan dolaşımındaki sorunlar, obozite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, idrar yolları tıkanıklığı, gebelik ve yaşlılık gibi durumlarda üre yükselmesine neden olur.
Üre Yükselmesinin Belirtileri Nelerdir?
Üre yükselmesinin insan vücudu üzerinde çeşitli olumsuz etkileri vardır. Bu etkilerin başlarında halsizlik, kaslarda zayıflık ve baş ağrısı görülebilir. İştahsızlık belirtilerine mide bulantısı ve kusma eşlik edebilir. Aynı zamanda ağızda kuruluk sebebiyle nefesten ağır bir amonyak kokusu gelebilir. Hasta gündüz dalgın olup geceleri uyuma zorluğu çekebilir ve uyku düzensizlikleri ortaya çıkabilir.
Hıçkırık, solunumdaki düzensizlikler ve saldırgan tavırlar ile şuur bulanıklığı da oluşan belirtilerinden bazılarıdır. Üre yükselmesi yaşayan hastalarda gece huzursuz bacak sendromu yaşayabilir. Yüzde, el ve ayaklarda şişlikler oluşabilir. Kaslarda kasılmalar ve kramplar, eklem ve kemik ağrıları, sırt ağrısı şikayetleri olabilir. Üre yükselmesi ciltte kuruluk ve kaşıntı oluşturabilir. Üremi yani üre fazlalığında kalp yetmezliği ve zatüre de ortaya çıkabilir.
Üre Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
Üre yüksekliği yaşayan hastalar bol bol sıvı tüketmelidir. Susuz kalmak kandaki elektrolit dengesini bozmakta ve üre yükselmesine sebebiyet vermektedir. Su tüketimi sayesinde vücutta biriken üre böbreklerle süzülüp idrar yoluyla atılabilir. Üre yükselmesi stresten uzaklaşmakla önlenebilir. Birden fazla hastalığa sebebiyet veren stres kortizol seviyesindeki yükseklikle üre yükselmesine de sebebiyet vermektedir. Stres seviyesinin azalması için kişi nefes egzersizleri yapmalı ve psikolojik problemlerinin çözümü için uzman psikologlardan yardım almalıdır.
Yüksek tansiyon problemi olan hastaların üre yükselmesi yaşadığı gözlemlenmiştir. Üre yüksekliği yaşayan hastalar tansiyon seviyesini sürekli ölçmelidir ve tansiyonunu düşürmek için bir doktora başvurmalıdır. Aşırı spor yapmak ve aç kalmamak gerekmektedir. Protein alımı böbreklerin süzme seviyesine göre ayarlanmalı böbrekler proteini süzmekte yetersiz ise protein alımı düşürülmelidir. Bunun sağlanması için doktora danışılmalı ve çeşitli testler sonrasında doktorun belirlediği protein alımı seviyesi aşılmamalıdır.
Üre Yüksekliğine Hangi Besinler İyi Gelir?
Üremi rahatsızlığına iyi gelen şifalı bitki ve meyveler vardır. Bu bitki ve meyvelerin tüketimi üre yüksekliğini azaltmada ve dengelemede etkilidir. Üremi hastalığına iyi gelen bitki ve meyveler; Nar, elma, kiraz sapı, ayrık otu, salatalık, limon, çilek, Çin lahanası, havuç, patates ve vişnedir. Meyve sebze ve bitkilerin yanı sıra kırmızı biber ve tarçında iyi gelmektedir.
Üre Düşüklüğünün Sebebi Nedir?
Kanda üre düşüklüğüne az rastlanılır. Proteinin ihtiyaç duyulan miktarda tüketilmediği veya sindirilmemesi ile oluşur. Üre düşüklüğüne aşırı sıvı tüketimi, karaciğer yetmezliği ve protein alımındaki azlık gibi problemler neden olmaktadır. Şeker hastalığı, tüberküloz, pernisiyöz anemi, chorn hastalığı ve ishal gibi rahatsızlıkların varlığında üre düşüklüğüne rastlanmaktadır.
Üre Nasıl Teşhis Edilir Ve Tedavisi Nedir?
Üre pek çok hastalığa neden olmakla beraber, pek çok rahatsızlık sebebiylede ortaya çıkmaktadır. Hastalığın teşhisi Dahiliye doktorları tarafından gerçekleştirilmektedir. Üre yükselmesi veya düşüklüğü kan testleri sonucunda tespit edilir. Neden olan diğer faktörler ile birlikte doktor tarafından tedavisi belirlenir ve uygulanır. Farklı nedenlerden oluşabilen üre düşüklüğü ve yüksekliğindeki tedavi yöntemleri çeşitlilik gösterebilir. Tedavi süreci sonrasında üre seviyesi kontrol altına alınır.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
