Gastrin Hormonu Nedir?

Gastrin hormonu, mide tarafından üretilen sindirimin başlaması ve sürdürülmesi açısından gerekli olan bir salgıdır. Bu yazımda gastrin hormonu nedir, gastrin hormonu ne işe yarar ve gastrin hormonunun görevleri gibi sorulara cevap vereceğim. Haydi yazımıza geçelim.

Gastrin hormon mu enzim mi? – Mide tarafından uyarılması sonucu salgılanan bu salgı hormon olarak bilinir.

Gastrin hormonunu kim üretir? – Gastrin mide tarafından üretilen ve mide asidinin salınmasını düzenleyen bir hormondur.

Gastrin Hormonu Nedir?

Gastrin hormonu, midede bulunan G hücreleri tarafından üretilmektedir. Gastrin hormonu nedir sorusuna kısaca, görevi ise sindirimin başlaması için midede bulunan paryetal hücrelerinin asit salgılamalarını başlatmaktır. Gastrin hormonunun salgılanmasına fiziksel olarak beslenme etki etmektedir. Gastrin hormonu kişinin beslenmesine göre gün içerisinde farklı düzeylerde vücutta bulunur. Hormonun en düşük seviyesi ise sabahlarıdır.

Gastrin hormonu vücutta belirli seviyelerde bulunması gerekmektedir. Normal seviyelerinin altına veya üzerine çıkması vücutta bazı sorunların oluştuğunun habercisi olabilir. Genel olarak normal değerler dışında yüksek değerlerde seyredir. Düşük değerlerde görülmesi nadir olarak karşılaşılan durumdur. Özellikle mide hastalıkları gastrin hormonunun yükselmesine neden olabilmektedir. Testlerin doğru yorumlanması içinse sabah aç karnına yapılması önemlidir.

Gastrin Hormonu Nerede Üretilir?

Gastrin hormonu vücudumuz için oldukça önemli bir hormondur. Bu nedenle hormonun normal düzeyleri dışına çıkması bazı sorunların oluştuğu anlamına gelebilmektedir. Hormonun dengesizliği genel olarak mide hastalıkları ile ortaya acıkmaktadır. Gastrin hormonu nerede üretilir konusunda ise öncelikle besin tüketmeye başlamamız hormonun harekete geçmesini başlatmaktadır. Daha sonra ise hormon vücutta artarak besin sindirim aşamalarının başlamasını sağlamaktadır.

Gastrin hormonu nereden salınır? – Bu hormon mide, duodenum ve pankreasın pilorik antrumundaki G hücrelerinden salınır.

Hormon üretimi sonrasında midede bulunan paryetal hücreleri harekete geçerek mide asidinin üretimi başlar. Böylelikle proteinlerin sindirilmesi için başlaması gereken pepsin aktivasyonu başlamış olur.  Sindirimin doğru gerçekleşmesi ve tüketilen gıdalardan en iyi şekilde yararlanmak için oldukça önemli bir homondur.

Gastrin Hormonu Görevi Nedir?

Gastrin bir proteindir. Bu nedenle aminoasitler barındırmaktadır.Gastrin hormonu fonksiyonları kısaca, besin tüketildiğinde midenin besinleri sindirebilmesi için gerekli olan hidroklorik asidi arttırmaktır. Sindirimin başlaması için oldukça önemli bir göreve sahiptir. Gün içerisinde beslenme düzenine göre farklı seviyelerde bulunmaktadır. Bu nedenle kişinin gastrin seviyesinin ölçülmesi gerektiğinde sabah aç karnına testler yapılır.

Gastrin belirli seviyelerde bulunması gerekir. Normal seviyelerinin üzerine çıkması durumlarında görevini yaparken bazı sorunların oluştuğu anlamına gelebilmektedir. Genel olarak mide ülseri hastalığının gastrin hormonunun yüksek olmasından kaynaklandığı sanılsa da ülser hastalığının hormonun görevini tam olarak yapmaması ile çok ilişkili değildir. Mide ülserine midede oluşan enfeksiyonlar neden olmaktadır.

Gastrin Hormonu Ne İşe Yarar?

Bu soruya cevap olarak sindirim için midedeki asit salınımını başlatan hormon denilebilir. Besin tüketmeye başladığımızda gastrin hormonu harekete geçer ve besinlerin midede sindirilmesi için gerek asitlerin salgılanmasını başlatır. Asitlerin salgılanması ile midede bulunan besinler sindirilmeye başlar. Tüketilen besine göre salgılandığı için gün içerisinde farklı seviyelerde bulunabilmektedir.

Gastrin hormonu düşüklüğü yaparak stimülan etki gösteren bazı hormonlar da bulunmaktadır. Somatostatin bunlardan birisidir.

Gastrin Testi Nasıl Yapılır?

Gastrin seviyesi gün içerisinde sürekli olarak farklı değerler gösterir. Bu nedenle test yapılmadan önce bazı hazırlıkların yapılması gerekir. Test sonuçlarının doğru olması için kişi testten önce 12 saat yemek yememelidir. Ayrıca testten önce 24 saat boyunca alkol almaması da gerekir. Testi yapan doktor aynı zamanda kişinin bazı ilaçları belirli bir süre öncesinden bırakması gerektiği konusunda da uyarıda bulunabilir.

Gastrin testi nasıl yapılır konusunda ise bu test kişiden alınan kan numunesi ile gerçekleştirilmektedir. Test sonuçlarında ise gastrin seviyesine göre yorumlama yapılır. Yüksek derecede çıkan sonuçlarda hastalıklar araştırılabilir. Nadir olarak normal değerlerden daha düşük seviyelerde görülmektedir. Gerekli tetkikler sonrasında ise uygun tedavi yöntemleri tercih edilir.

Gastrin Hormonu Yüksekliği

Midemizde asit seviyesi gerekli seviyeden daha aşağı düştüğünde gastrin uyarılır ve asit seviyesinin artması için hareket geçmesi sağlanır. Mide asidinin yükselmesi ile de gastrin seviyesi düşer. Ancak gastrin bazı hastalıklar nedeni ile normal seviyelerden yüksek olabilmektedir. Gastrin hormonu ile birlikte mide asidinin arttığı durumlarda gastrinoma, G hücrelerinde çoğalma veya mide ameliyatları görülür.

Gastrin hormonu artarsa ne olur? – Bu hormonun yüksekliği yalnız başına değil diğer durumlarla beraber değerlendirilmelidir. Yazımın devamında hormonun neden yükselebildiğini ve yükseldiğinde neler düşünebileceğimizden bahsedeceğim.

Gastrin hormonu yüksek olduğu zamanlarda mide asidinin normal olması da pernisiyöz anemi, mide kanseri, vagus sinirinin ameliyat ile alınması, mide koruyucu tedavisi alanlarda görülen durumdur. Bazı durumlarda da gastrin yüksek olması ile birlikte mide asidinin de belirli bir seviyede yüksek olması şeker hastalığı, iltihaplı romatizma, böbrek yetmezliği, vitiligo hastalığı gibi hastalıkların neden olduğu durumdur. Tüm bu durumlar hastaya göre değişkenlik gösterebileceği için ayrıca değerlendirilmelidir. Gastrin salınımının aşırı yüksek olduğu hastalıklardan bir tanesi de Zollinger Ellison Sendromu’dur.

Gastrin Hormonu Normal Değerleri

Aç olarak yapılan gastrin testinde normal değerler 0 ile 100pg/ml olarak kabul edilmektedir. Bu seviyelerden daha yüksek olan durumlarda yukarıdaki hastalıklar aranır. Serum gastrin değerleri 0-100pg/ml değerini aşması durumunda mide asidinin seviyesi de önem arz etmektedir. Çünkü gastrin seviyesinin artması ile mide asidi normal olabilir veya mide asidi de sürekli yüksek seviyelerde görülebilir.

Serum gastrin düzeyi çok nadir olarak düşük seviyelerde çıkar. Genel olarak düşük veya normal değerlerin test sonuçlarında çıkması herhangi bir takibi gerektirmeyebilir. Bu konuda elde ettiğiniz testlerin uzman bir doktor tarafından yorumlanması çok önemlidir. Çünkü test sonuçları kişinin yaşı ve  o anki fiziki durumuna göre de değişiklik gösterebilir.

Gastrin hormonu ile ilgilenen bölüm hangisidir? – Gastroenteroloji bölümü bu hormonun neden olduğu hastalıklar ile ilgilenmektedir. Hastanın durumuna göre bu bölüm değişkenlik gösterebilir.

---

Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.

(Bu yazı ilk defa 17 Temmuz 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 21 Temmuz 2021 tarihinde güncellenmiştir.)