Kırmızı reçete, halk arasında reçete çeşitlerinden en tehlikelisi, ulaşılması en zor olanı olarak bilinir ve ilgili bölümlerin hekimlerine muayene olmaksızın eczaneye gidilerek doğrudan temin edilememektedir. Bu yazımda kırmızı reçeteyi kimler alabilir ve hangi doktorlar kırmızı reçete verebilir gibi kırmızı reçete hakkında sıkça sorulan sorulara değineceğim. Aklınıza takılan bir husus olursa yorum bölümüne yazmanız haline cevap vereceğim. Haydi yazımıza geçelim.
İçerik Başlıkları
Kırmızı Reçete Nedir?
Kırmızı reçete, kötüye kullanıldığı sıkça bilinen uyuşturucu madde özelliği taşıyabilen ilaçların, ilgili bölümlerin hekimlerine muayene olunduktan sonra tedaviniz için uygun görülürse verilen reçete çeşididir. Hangi ilacın kırmızı reçete hangi ilacın yeşil ya da diğer reçeteler ile verileceği Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kurallar neticesinde netleşiyor. Bu noktada bağımlılık yapma potansiyeli yüksek uyuşturucu madde içeren ilaçlar kırmızı reçete ile verilir.
Şimdi bana kırmızı reçete ile ilgili mail yoluyla gelen sık sorulardan birkaçına değinelim. Kırmızı reçeteli ilaçların doğrudan eczaneye gidilerek temin edilmeye çalışılması yasaktır ve suç teşkil etmektedir. Yine bu reçete ile alınabilecek ilaçların özellikle kırsal bölgelerde hekimlere yazdırılmaya çalışılması yasaktır ve suç unsurudur. Kırsal bölgeleri şu sebepten belirtiyorum : Genellikle kırsal bölgelerde çalışan hekimlerin başına sıkça gelen bir olaydır bu tür ilaçların yazdırılmaya çalışılması. Bunun en temel sebeplerinden biri kırsal bölgelerde sıklıkla sosyoekonomik ve sosyokültürel düzeyin düşük olmasıdır. Son olarak diğer reçete çeşitleri şunlardır:
- Kırmızı Reçete
- Beyaz Reçete
- Mor Reçete
- Turuncu Reçete
- Yeşil Reçete
Kırmızı Reçete Kimlere Verilir?
Kırmızı reçete çok ağır düzeylerde psikiyatrik hastalıkları olanlarda, ileri düzey kanser hastalarında ve bazı sık görülen hastalıkların ağırlaşmış formlarında, yarar sağlanılacağı düşünülürse verilmektedir. Ayrıca hekiminizin uygun görmesi halinde bunların dışında onlarca farklı hastalıkta da kullanılabilir.
Özellikle aile hekimi olarak görev yaptığım kurumlarda hastalar sık olarak kırmızı reçete ile verilen ilaçları temin etmek istiyorlardı. Bu taleple gelen tüm hastalarıma anlattığım gibi kırmızı reçeteli ilaçları almak için uzman bir hekime muayene olunmalı ve sonrasında gerekli görülürse kullanılmaya başlanmalıdır.
Kırmızı Reçetenin Verildiği Hastalıklar Nasıl Belirleniyor?
Bazı ilaçların kırmızı reçete ile verilmesinin sebebi genel olarak çok ağır hastalıklarda kullanılması değil yan etkilerinin çok ağır olması ya da bağımlılık yapıcı maddeler içermesindendir. Liste halinde hangi hastalıklarda kırmızı reçeteli ilaçlar yazılabilir ona değinelim. İşte kırmızı reçeteli ilaçların yazıldığı hastalıklar;
- Birçok farklı sebebe bağlı şiddetli düzeyde ağrılarda
- Kalp krizi gibi hastalıkların varlığında
- Akciğer ödemi gibi rahatsızlıklarda
- Ameliyat öncesinde ağrıların dindirilmesi durumlarında
- Doğum esnasında ağrının kontrol edilmesi gibi durumlarda
- Anestezi gerektiren bazı durumların varlığında
- Bazı kanser hastalıklarında
- Bazı psikiyatrik hastalıklarda verilebilir.
Kırmızı reçete hangi hastalara önerilir sorusunun cevabı niteliğindeki bu listeyi daha onlarca madde ile uzatabiliriz. Çünkü kırmızı reçeteli ilaçların kullanım alanları oldukça geniştir. Kırmızı reçeteli ilaçlar kimlere verilir sorusunun temel cevabı hekimin muayenesi sonucunda verilecektir.
Kırmızı Reçete Nasıl Alınır?
Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar sadece uygun hastalıkların varlığında uzman hekimler tarafında reçete edilebilirler. Eğer uygun bir hastalığınız yok ise kırmızı reçete alamazsınız. Bu noktada kırmızı reçeteli ilaç alabilmek için ısrarcı olmamanız gerekmektedir.
Kırmızı reçeteli ilaçlar sağlık bakanlığının belirttiği gibi uzman hekimler tarafından ve uygun görülmesi halinde verilebilir. Kırmızı reçete nasıl alınır sorusunun cevabı uzman hekimlere muayene olunduktan sonra alınabilir şeklindedir. Bu hususta merak ettiğiniz birşey olursa yorum bölümüne çekinmeden yazabilirsiniz.
Kırmızı Reçete İlaçları Kimler Yazabilir?
Kırmıı reçeteli ilaçların temin edilmesi ve bu ilaçları yazdırma hususunda en çok sorulan sorulardan bir tanesi “aile hekimleri kırmızı reçeteli ilaçları yazabilir mi“ şeklinde oluyor. Eğer kırmızı reçeteye tabi olan bir ilaç almak istiyorsanız uzman bir hekime muayene olmalısınız. Uzman hekim sizi muayene edecek, gerekirse çeşitli tahlil ve tetkikler isteyecektir. Nihayetinde size hastalığınız var ise tanı koyacaktır.
Aile Hekimi Kırmızı Reçete Yazabilir mi?
Tanı aldıysanız ve hekiminiz tedavi planınızın içine kırmızı reçeteli ilaçları eklediyse artık bu ilaçları gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz. Çoğu zaman bu ilaçlar için uzman hekimler ilaç raporu çıkarmaktadır. Bu ilaç raporları ile tedavi süresi içerisinde ilaçlarınızı aile hekimlerinize yazdırabilirsiniz.
Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge ile verilebilecek maksimum kutu sayısı ve doz miktarı sınırlandırılmış ilaçlardır. Olağanüstü durumlarda pratisyen hekimler tarafından reçete edilse bile bu durum sınırlandırılmıştır. Uygunsuz kullanım ve kutu,doz aşımı tespit edildiğinde reçete eden hekim kabahatler kanunu kapsamında cezalandırılır.
Söz konusu maddelerin tıbbi erişimlerine imkan sağlanırken bu maddelerin suistimal edilmelerinin önlenmesi hususunun daha etkin hale getirilmesi amacıyla kurumumuzca renkli reçete sistemi yazılım çalışmalar tamamlanmış olup renkli reçete web servislerinin kullanım kılavuzu hazırlanarak https://renklirecete.saglik.gov.tr adresinde yayımlanmıştır. 17.13.2017 tarihinden itibaren söz konusu sistem kullanıma açılmış olup renkli reçete sistemi üzerinden uyuşturucu madde ve müstahzarları ile psikotrop madde ve müstahzarları için elektronik reçete düzenlenmesi gerekmektedir.
https://www.titck.gov.tr/mevzuat/kirmizi-ve-yesil-receteler-hakkinda-genelge-27122018173052
Kırmızı Reçete İle Verilen İlaçlar Nelerdir?
Aşağıdaki hazırladığımız tabloda uzman hekimler tarafından reçete edilebilecek kırmızı reçeteye tabi ilaçların listesini göreceksiniz. Kırmızı reçete ile satılan ilaçlar aşağıdadır.
| İlaç Adı | Dozları | Formu | Üretici Firma |
| Abstral | 100,200,400,800 mikrogram | Dil Altı | Er Kim İlaç |
| Actiq | 200,400,800 mikrogram | Pastil | Genesis İlaç |
| Aldolan | 50,100 miligram | Ampül | Liba İlaç |
| Concerta | 18,27,36,54 miligram | Tablet | Jonhson İlaç |
| Durosegic | 12,25,50,75,100 mikrogram | Flaster | Johnson İlaç |
| Fentanyl | 0.05 miligram/mililitre | Ampül | Johnson İlaç |
| Fentanyl Citrat | 0.1mg/2ml , 0.5mg/10ml | IV Enjeksiyon | Filiz Ecza |
| Jurnista | 4,8,16,32 miligram | Tablet | Johnson |
| Medikinet | 5,10,20 miligram | Tablet | Assos |
| M-Eslon | 10,30,60,100 miligram | Kapsül | Nobel İlaç |
| Morfia | 10,30,60,100 miligram | Tablet | İlka İlaç |
| Morphine HCL | 0.01,0.02 gram | Ampül | Galen İlaç |
| Oxopane | 5,10,20 miligram | Kapsül | Aktavis |
| Pethidine | 100 miligram | Ampül | Filiz Ecza |
| Rapifen | 0.5 miligram | Ampül | Johnson |
| Ritaline | 10 miligram | Tablet | Novartis Sağlık |
| Rentanil | 2,5 miligram | Toz | Vem İlaç |
| Suboxan | 2,8 miligram | Dil Altı | Liba İlaç |
| Sufenta | 5 mikrogram | Ampül | Johnson İlaç |
| Ultiva | 2,5 miligram | Flakon | Glaxo Smith |
Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar ile ilgili bir alıntı yapıp daha net bilgiler vermek istiyorum:
Yukarıda sadece uzman hekimlerin yazabileceği belirtilen ilaçları, Üniversite Hastaneleri ile Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’nde ilgili branşlarda ihtisas yapan asistanlar ile üst ihtisas yapmakta olan uzman hekimler de reçete edebilir.
Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçlar 05072019_ebcc7e92-6661-4983-870a-fe8983a9c2b7.pdf (titck.gov.tr)
Kırmızı Reçete Geçerlilik Süresi
Reçetelerin geçerlilik süresi ile ilgili genel kaide şu şekildedir: Hekimin reçetenin üzerine yazdığı tarihten itibaren 4 iş günü geçerlilik süresi vardır. 4 iş günü içerisinde SGK ile anlaşmalı eczanelerden bu reçete ile verilmiş ilaçlar temin edilebilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinin iş günlerinden sayılmıyor oluşudur. Yani çarşamba günü reçete edilen bir ilacı pazartesi gününe kadar alabilirsiniz.
Eğer 4 iş gününü geçirdiyseniz hekiminize giderek durumu anlatabilir ve tekrar reçete edilmesini sağlayabilir ya da ücreti karşılığında ilaçları temin edebilirsiniz.
Kırmızı Reçeteli İlaçlar Memurluğu Etkiler mi?
Yine mail ve telefon yoluyla sıkça arandığım hususlardan bir tanesi de “kırmızı reçeteli ilaçlar sicile işler mi” sorusudur. İnternet ortamında kırmızı reçeteli ilaçlar için uyuşturucu ilaç ya da bağımlılık yapıcı ilaç şeklinde ibareler olduğu için hastalara bu ilaçlar reçete edilmiş olsa bile “acaba memurluğum etkilenir mi?” ya da “memur olabilir miyim?” gibi endişelere kapılmaktadırlar. Sağlık sektörüyle ilişkisi olmayan insanlar için bu endişeler doğal kabul edilebilir.
Kırmızı reçeteli ilaçlar bir hastalığın tedavi edilmesi için kullanılırlar. Bu noktada kırmızı reçeteli ilaç kullanmak memurluğu etkilemez. Şöyle örnek vereyim : Bir kişinin uzun süreli geçmeyen şiddetli ağrıları için kırmızı reçete ile verilen ağrı kesicilerden kullanması neden memurluğa bir engel teşkil etsin.
Bu hususta önemli olan kullanılan ilaç değil bu ilacın neden kullanıldığıdır. Eğer memurluğa engel olabilecek bir hastalığınız varsa veya memurluğa engel olabilecek hastalık tanısını yeni aldıysanız o zaman endişe etmeniz gerekir. Bu hastalıkların neler olduğunu merak ettiğinizi duyar gibiyim. Bu noktada da net konuşmak doğru değildir. Özel bir durumunuz varsa bazı durumlarda bunun için heyet toplanmakta ve çalışabilir ya da çalışamaz şeklinde heyet raporu verebilmektedir. Bu hususla ilgili merak ettiklerinizi yorum bölümüne yazabilir veya heyet raporu ile ilgili yazmış olduğum konuyu okuyabilirsiniz.
Kırmızı reçete ile ilgili aklınıza takılan tüm soruları alt taraftaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
(Bu yazı ilk defa 21 Eylül 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 28 Eylül 2019 ve 3 Ocak 2021 tarihinde güncellenmiştir.)
Hello Dr. Yavuz My name is Galia I am from Florida and from few months am visiting here. I am taking suboxone from 4/5 years the problem is that I am almost out I have the last two. My Doctor back in Florida told me that she can send me special prescription in order I to be able to buy my medicine in Turkey but later I understood that here things work differently. Here is my question: How can I buy my medicine in Turkey?
Merhaba Dr Erhan Bey, beni ciddiye almayacaginizi bilsem de sahsen ritalin gibi bir ilaca ihtiyacim oldugunu dusunuyorum. Bir lise ogrencisiyim ve hedeflerim cok yuksek ve gun icersinde, dersler olsun evde olsun, derslerime tamamen odaklanamiyorum ve baska seylerle ilgilenmeye basliyorum. Dikkatimi toparlayabilsem cok basarili olacagimi dusunuyorum. Su an dersimi calismak yerine size bunu yazarak kanitlamis da oluyorum. Kesinlikle guclu bir dikkat ilaci ile cok daha iyi durumda olacagimi biliyorum fakat Concerto veya Ritalin gibi ilaclarin da biraz fazla agir oldugunu da biliyorum bir lise ogrencisi icin. Oneriniz nedir?
Merhaba Dr bey Erhan ben 31 yasindayim haftada 2 kere Extacy kullaniyorum ve lanet olsun birakmayi cok istiyorum.Ayrica asiri derecede dikkat eksikligi var. Bunun icin bana hangi ilaclar iyi gelir onlari yazdirmak istiyorum. Concerto ve Lyricave paxil sanirim bu yönde baya etkiliymis
Erhan bey
9 yaşındaki kızım disleksi ve dehb tanısıyla 2 yıldır medikinet kullanıyor
Tesadüfen rastladığım ve dehb tedavisinde kullanılan strafera adlı ilacın içeriğinde ( narkotik içermeyen tek ilaç) ifadesini gördüm bu ilaç kırmızı reçete değil mi anlamına geliyor ve bağımlılık söz konusu değilse Neden yeşil reçeteli ilaçlar kullanılıyor
Yoksa bu bir ilaç pazarlama yöntemi mi firma için yardımcı olursanız çok sevinirim sayğılar
selam hocam benim 7 yaşında bir oglum var hiper aktif doktor Concetra kırmızı reçete yazdı 18 likti yükselti bunun zararı varmı hocam beni aydınlatırsanız sevinirim
Merhabalar İsa Bey, öncelikle geçmiş olsun.
Bahsettiğiniz ilacın tabi ki birçok yan etkisi bulunmaktadır ancak hekiminiz bu ilacı reçete ederken kar zarar dengesini gözetmektedir. İlacın hastamıza sağladığı yararların zararlarından fazla olduğu bu gibi durumlarda kırmızı reçeteli ilaçları kullanmak zorunda kalabiliyoruz.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
Kronik hipoglisemi hastası olduğumu öğrendim. Şekerim 50 mg altına düşüyor ve bu beni çok yoruyor. Ne calisabiliyorum ne de başka bir şey yapabiliyorum, ot gibiyim resmen. Buna rağmen doktor sadece diyet ve spor verdi. Diyetime çok dikkat ediyorum ( etmeyince bayılıyorum, sıkıysa etme 😁 ) , sporda yapıyorum ama bi düzelme yok. Ne yapabilirim?
Merhabalar Tolga Bey, öncelikle geçmiş olsun.
Vücutta genelde sistemler uzun bir süreç neticesinde bozulur ve onarımı da yine bir süreçtir. Hemen düzelmesini beklemeyiniz. Kararlılıkla ve azimle diyeti sürdürüp sporunuza devam ediniz.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
Doktor bey bende küçüklükten beri dikkat dağınıklığı ve aşırı yorgunluk var ve hayatımı ciddi derecede zorlaştırıyor, ne zaman psikiyatriste gitsem antidepresan yazıyorlar ve hiç bir etkisi olmuyor. Bazı doktorlara antidepressanların ters etki yaptığını söylesem bile dikkat dağınıklığına etkisi olan ilaçları yazmıyıp sedatif ve anksiyete ilaçları yazıyorlar, ne yapmamı tavsiye edersiniz?
EFENDİM PROSTAT KANSERİ AMELİYATI OLDUM.BELİMDEKİ AĞRI İÇİN ONKOLOJİ DOKTORU BANA OXOPANE VE CONTRAMAL AĞRI KESİCİ VERDİLER.
BEN 73 YAŞINDAYIM.ONKOLOJİ BİRİMLERİ İSE EVİME ÇOK UZAK MUTLAK SURETTE TAKSİ İLE GİTMEK ZORUNDAYIM VE BANA EN AZ 20 TL.YE MAL OLUYOR.AYRICA 15 TL EN YAKIN ÖZEL HASTANE ALIYOR.DEVLET İN KESTİĞİ HARİÇ.
ÖĞRENMEK İSTEDİĞİM ÖNEMLİ KONU : BANA AİLE HEKİMİ ELİMDE UZMAN DOKTORUN VERDİĞİ REÇETELERİM VAR. AİLE HEKİMİMİZ BU İLAÇLARIMI YAZMAK ZORUNDAMIDIR.SAYGIMARIMLA
Hocam merhaba ben üniversite sınavına hazirlaniyorum ve ders konusunda dikkat eksikliğin ve konstrasyon sorunum var Concetra adlı bir ilaç buldum ve bunu nasıl almalıyım?
Salam doktor ben dil alti tablet istiyorum buperphone be 2 tabletin uzerine B2 yazilir bakida yasayıram buranın doktorları bilmir o nedi ben nasil elde ede bilerem tableti lutfen yardimci olun bana
Merhaba İlkin Bey, öncelikle geçmiş olsun.
Kırmızı reçeteli ilaçları kendi isteğiniz doğrultusunda alamazsınız. Öncelikle hastalığınız için uzman bir hekime muayene olmalısınız. Uzman hekim gerek görürse kırmızı reçeteli ilacı size reçete edecektir. Ancak Azerbaycan için bu ilaçların alınma prosedürlerini bilmemekteyim.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.