Kırmızı Reçete

Bu yazı tıbbi açıdan Doktor Erhan Yavuz tarafından kontrol edilmiştir.

Kırmızı reçete, halk arasında reçete çeşitlerinden en tehlikelisi, ulaşılması en zor olanı olarak bilinir ve ilgili bölümlerin hekimlerine muayene olmaksızın eczaneye gidilerek doğrudan temin edilememektedir. Bu yazımda kırmızı reçeteyi kimler alabilir ve hangi doktorlar kırmızı reçete verebilir gibi kırmızı reçete hakkında sıkça sorulan sorulara değineceğim. Aklınıza takılan bir husus olursa yorum bölümüne yazmanız haline cevap vereceğim. Haydi yazımıza geçelim.

Kırmızı Reçete Nedir?

Kırmızı reçete, kötüye kullanıldığı sıkça bilinen uyuşturucu madde özelliği taşıyabilen ilaçların, ilgili bölümlerin hekimlerine muayene olunduktan sonra tedaviniz için uygun görülürse verilen reçete çeşididir. Hangi ilacın kırmızı reçete hangi ilacın yeşil ya da diğer reçeteler ile verileceği Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kurallar neticesinde netleşiyor. Bu noktada bağımlılık yapma potansiyeli yüksek uyuşturucu madde içeren ilaçlar kırmızı reçete ile verilir.

Şimdi bana kırmızı reçete ile ilgili mail yoluyla gelen sık sorulardan birkaçına değinelim. Kırmızı reçeteli ilaçların doğrudan eczaneye gidilerek temin edilmeye çalışılması yasaktır ve suç teşkil etmektedir. Yine bu reçete ile alınabilecek ilaçların özellikle kırsal bölgelerde hekimlere yazdırılmaya çalışılması yasaktır ve suç unsurudur. Kırsal bölgeleri şu sebepten belirtiyorum : Genellikle kırsal bölgelerde çalışan hekimlerin başına sıkça gelen bir olaydır bu tür ilaçların yazdırılmaya çalışılması. Bunun en temel sebeplerinden biri kırsal bölgelerde sıklıkla sosyoekonomik ve sosyokültürel düzeyin düşük olmasıdır. Son olarak diğer reçete çeşitleri şunlardır:

• Kırmızı Reçete
• Beyaz Reçete
• Mor Reçete
• Turuncu Reçete
• Yeşil Reçete

Kırmızı Reçete Kimlere Verilir?

Kırmızı reçete çok ağır düzeylerde psikiyatrik hastalıkları olanlarda, ileri düzey kanser hastalarında ve bazı sık görülen hastalıkların ağırlaşmış formlarında, yarar sağlanılacağı düşünülürse verilmektedir. Ayrıca hekiminizin uygun görmesi halinde bunların dışında onlarca farklı hastalıkta da kullanılabilir.

Özellikle aile hekimi olarak görev yaptığım kurumlarda hastalar sık olarak kırmızı reçete ile verilen ilaçları temin etmek istiyorlardı. Bu taleple gelen tüm hastalarıma anlattığım gibi kırmızı reçeteli ilaçları almak için uzman bir hekime muayene olunmalı ve sonrasında gerekli görülürse kullanılmaya başlanmalıdır.

Kırmızı Reçetenin Verildiği Hastalıklar Nasıl Belirleniyor?

Bazı ilaçların kırmızı reçete ile verilmesinin sebebi genel olarak çok ağır hastalıklarda kullanılması değil yan etkilerinin çok ağır olması ya da bağımlılık yapıcı maddeler içermesindendir. Liste halinde hangi hastalıklarda kırmızı reçeteli ilaçlar yazılabilir ona değinelim. İşte kırmızı reçeteli ilaçların yazıldığı hastalıklar;

1. Birçok farklı sebebe bağlı şiddetli düzeyde ağrılarda
2. Kalp krizi gibi hastalıkların varlığında
3. Akciğer ödemi gibi rahatsızlıklarda
4. Ameliyat öncesinde ağrıların dindirilmesi durumlarında
5. Doğum esnasında ağrının kontrol edilmesi gibi durumlarda
6. Anestezi gerektiren bazı durumların varlığında
7. Bazı kanser hastalıklarında
8. Bazı psikiyatrik hastalıklarda verilebilir.

Kırmızı reçete hangi hastalara önerilir sorusunun cevabı niteliğindeki bu listeyi daha onlarca madde ile uzatabiliriz. Çünkü kırmızı reçeteli ilaçların kullanım alanları oldukça geniştir. Kırmızı reçeteli ilaçlar kimlere verilir sorusunun temel cevabı hekimin muayenesi sonucunda verilecektir.

Kırmızı Reçete Nasıl Alınır?

Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar sadece uygun hastalıkların varlığında uzman hekimler tarafında reçete edilebilirler. Eğer uygun bir hastalığınız yok ise kırmızı reçete alamazsınız. Bu noktada kırmızı reçeteli ilaç alabilmek için ısrarcı olmamanız gerekmektedir.

Kırmızı reçeteli ilaçlar sağlık bakanlığının belirttiği gibi uzman hekimler tarafından ve uygun görülmesi halinde verilebilir. Kırmızı reçete nasıl alınır sorusunun cevabı uzman hekimlere muayene olunduktan sonra alınabilir şeklindedir. Bu hususta merak ettiğiniz birşey olursa yorum bölümüne çekinmeden yazabilirsiniz.

Kırmızı Reçete İlaçları Kimler Yazabilir?

Kırmıı reçeteli ilaçların temin edilmesi ve bu ilaçları yazdırma hususunda en çok sorulan sorulardan bir tanesi “aile hekimleri kırmızı reçeteli ilaçları yazabilir mi“ şeklinde oluyor. Eğer kırmızı reçeteye tabi olan bir ilaç almak istiyorsanız uzman bir hekime muayene olmalısınız. Uzman hekim sizi muayene edecek, gerekirse çeşitli tahlil ve tetkikler isteyecektir. Nihayetinde size hastalığınız var ise tanı koyacaktır.

Aile Hekimi Kırmızı Reçete Yazabilir mi?

Tanı aldıysanız ve hekiminiz tedavi planınızın içine kırmızı reçeteli ilaçları eklediyse artık bu ilaçları gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz. Çoğu zaman bu ilaçlar için uzman hekimler ilaç raporu çıkarmaktadır. Bu ilaç raporları ile tedavi süresi içerisinde ilaçlarınızı aile hekimlerinize yazdırabilirsiniz.

Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge ile verilebilecek maksimum kutu sayısı ve doz miktarı sınırlandırılmış ilaçlardır. Olağanüstü durumlarda pratisyen hekimler tarafından reçete edilse bile bu durum sınırlandırılmıştır. Uygunsuz kullanım ve kutu,doz aşımı tespit edildiğinde reçete eden hekim kabahatler kanunu kapsamında cezalandırılır.

Söz konusu maddelerin tıbbi erişimlerine imkan sağlanırken bu maddelerin suistimal edilmelerinin önlenmesi hususunun daha etkin hale getirilmesi amacıyla kurumumuzca renkli reçete sistemi yazılım çalışmalar tamamlanmış olup renkli reçete web servislerinin kullanım kılavuzu hazırlanarak https://renklirecete.saglik.gov.tr adresinde yayımlanmıştır. 17.13.2017 tarihinden itibaren söz konusu sistem kullanıma açılmış olup renkli reçete sistemi üzerinden uyuşturucu madde ve müstahzarları ile psikotrop madde ve müstahzarları için elektronik reçete düzenlenmesi gerekmektedir.

https://www.titck.gov.tr/mevzuat/kirmizi-ve-yesil-receteler-hakkinda-genelge-27122018173052

Kırmızı Reçete İle Verilen İlaçlar Nelerdir?

Aşağıdaki hazırladığımız tabloda uzman hekimler tarafından reçete edilebilecek kırmızı reçeteye tabi ilaçların listesini göreceksiniz. Kırmızı reçete ile satılan ilaçlar aşağıdadır.

İlaç Adı	Dozları	Formu	Üretici Firma
Abstral	100,200,400,800 mikrogram	Dil Altı	Er Kim İlaç
Actiq	200,400,800 mikrogram	Pastil	Genesis İlaç
Aldolan	50,100 miligram	Ampül	Liba İlaç
Concerta	18,27,36,54 miligram	Tablet	Jonhson İlaç
Durosegic	12,25,50,75,100 mikrogram	Flaster	Johnson İlaç
Fentanyl	0.05 miligram/mililitre	Ampül	Johnson İlaç
Fentanyl Citrat	0.1mg/2ml , 0.5mg/10ml	IV Enjeksiyon	Filiz Ecza
Jurnista	4,8,16,32 miligram	Tablet	Johnson
Medikinet	5,10,20 miligram	Tablet	Assos
M-Eslon	10,30,60,100 miligram	Kapsül	Nobel İlaç
Morfia	10,30,60,100 miligram	Tablet	İlka İlaç
Morphine HCL	0.01,0.02 gram	Ampül	Galen İlaç
Oxopane	5,10,20 miligram	Kapsül	Aktavis
Pethidine	100 miligram	Ampül	Filiz Ecza
Rapifen	0.5 miligram	Ampül	Johnson
Ritaline	10 miligram	Tablet	Novartis Sağlık
Rentanil	2,5 miligram	Toz	Vem İlaç
Suboxan	2,8 miligram	Dil Altı	Liba İlaç
Sufenta	5 mikrogram	Ampül	Johnson İlaç
Ultiva	2,5 miligram	Flakon	Glaxo Smith

Kırmızı reçete ile verilen ilaçlar ile ilgili bir alıntı yapıp daha net bilgiler vermek istiyorum:

Yukarıda sadece uzman hekimlerin yazabileceği belirtilen ilaçları, Üniversite Hastaneleri ile Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’nde ilgili branşlarda ihtisas yapan asistanlar ile üst ihtisas yapmakta olan uzman hekimler de reçete edebilir.

Kırmızı Reçeteye Tabi İlaçlar 05072019_ebcc7e92-6661-4983-870a-fe8983a9c2b7.pdf (titck.gov.tr)

Kırmızı Reçete Geçerlilik Süresi 

Reçetelerin geçerlilik süresi ile ilgili genel kaide şu şekildedir: Hekimin reçetenin üzerine yazdığı tarihten itibaren 4 iş günü geçerlilik süresi vardır. 4 iş günü içerisinde SGK ile anlaşmalı eczanelerden bu reçete ile verilmiş ilaçlar temin edilebilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus cumartesi, pazar ve resmi tatil günlerinin iş günlerinden sayılmıyor oluşudur. Yani çarşamba günü reçete edilen bir ilacı pazartesi gününe kadar alabilirsiniz.

Eğer 4 iş gününü geçirdiyseniz hekiminize giderek durumu anlatabilir ve tekrar reçete edilmesini sağlayabilir ya da ücreti karşılığında ilaçları temin edebilirsiniz.

Kırmızı Reçeteli İlaçlar Memurluğu Etkiler mi?

Yine mail ve telefon yoluyla sıkça arandığım hususlardan bir tanesi de “kırmızı reçeteli ilaçlar sicile işler mi” sorusudur. İnternet ortamında kırmızı reçeteli ilaçlar için uyuşturucu ilaç ya da bağımlılık yapıcı ilaç şeklinde ibareler olduğu için hastalara bu ilaçlar reçete edilmiş olsa bile “acaba memurluğum etkilenir mi?” ya da “memur olabilir miyim?” gibi endişelere kapılmaktadırlar. Sağlık sektörüyle ilişkisi olmayan insanlar için bu endişeler doğal kabul edilebilir.

Kırmızı reçeteli ilaçlar bir hastalığın tedavi edilmesi için kullanılırlar. Bu noktada kırmızı reçeteli ilaç kullanmak memurluğu etkilemez. Şöyle örnek vereyim : Bir kişinin uzun süreli geçmeyen şiddetli ağrıları için kırmızı reçete ile verilen ağrı kesicilerden kullanması neden memurluğa bir engel teşkil etsin.

Bu hususta önemli olan kullanılan ilaç değil bu ilacın neden kullanıldığıdır. Eğer memurluğa engel olabilecek bir hastalığınız varsa veya memurluğa engel olabilecek hastalık tanısını yeni aldıysanız o zaman endişe etmeniz gerekir. Bu hastalıkların neler olduğunu merak ettiğinizi duyar gibiyim. Bu noktada da net konuşmak doğru değildir. Özel bir durumunuz varsa bazı durumlarda bunun için heyet toplanmakta ve çalışabilir ya da çalışamaz şeklinde heyet raporu verebilmektedir. Bu hususla ilgili merak ettiklerinizi yorum bölümüne yazabilir veya heyet raporu ile ilgili yazmış olduğum konuyu okuyabilirsiniz.

Kırmızı reçete ile ilgili aklınıza takılan tüm soruları alt taraftaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.

(Bu yazı ilk defa 21 Eylül 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 28 Eylül 2019 ve 3 Ocak 2021 tarihinde güncellenmiştir.)

Alttaki yorum bölümünü kullanarak doktorlara soru sormak için sorunuzu olabildiğince detaylı bir biçimde yazınız. Doktorlarımız en geç 6 saat içerisinde cevap vermektedirler. Yorum yapmaktan çekinmeyin 🙂