Vücudumuzda bulunan 206 kemiğin 52 sine sahip olan ayaklarımız günlük yaşantımızda fizyolojik bir dayanak noktası olması bakımından oldukça önemli bir fonksiyona sahip. Stabilite üzerinde direkt etkisi olduğu gibi denge faktöründe de temel bir parametredir. Gelişen yaşam şartlarının oluşturduğu stresin büyük oranını ayaklarımız ile taşırız. Ancak ağrı orijinini başka yerlerde hissettirir. Hissedilen ağrı diz ,kalça yada bel bölgesi olsa da altta yatan sebebin ayak ile ilişkili olması yadsınamaz bir gerçektir. Fakat sadece ayak üzerinde yoğunlaşan ağrılar da mevcuttur.
Topuk Dikeni Neden Olur?
Ayak ve topuk ağrısı nedenlerini incelediğimizde topuk dikeni iilk sırada yer almaktadır.Genellikle hızlı kilo alımı,yanlış ayakkabı seçimi,uzun süreli ayakta kalma,duruş bozuklukları,pes planus(düz tabanlılık),pes cavus(ayak kavisinin artması), anatomik bazı faktörler bu rahatsızlığın altında yatan nedenlerdir. peki hangi yapılar etkilenir de topuk dikeni olur?
Topuk dikeni yaygın olarak ayak tabanında ağrı ile ifade edilse de biyomekanik yönden problemlerle belirir ve sadece ilaç tedavisi ile kişi geçici bir rahatlama hissetse de ayak tabanındaki statik problem çözülmedikçe bir süre sonra nüks eder. En yaygın sebepleri arasında uzun süreli ayakta durma olsa da kişideki ayak deformasyonları da topuk dikenini tetikler.Sonuç itibariyle vücüdumuzda yükün absorbsiyonunu üstlenen en önemli parça ayaklarımızdır ve onlarda meydana gelen deformasyonlar da yükün homojen bir şekilde absorbe edilmesine mani olur.
Epin kalkanei olarak bilinen topuk dikeni,ayak tabanında bulunan ve yürüme esnasında ciddi bir yaylanma göstermek zorunda olan plantar fasia adlı yapı ile yakından ilgilidir.plantar fasianın yaylanması sayesinde yük yere aktarılır dolayısıyla gerginliği söz konusu oldugunda lokalize stres faktörü oluşur ve medial longitudial ark da normal seviyesi dışında seyreder. Plantar fasia adı verilen yapı da yeteri kadar yaylanamaz ve gerginlik olursa pes cavus,haddinden fazla gevşek olursa da medial longitudinal ark normalin altında kalmasıyla beliren pes planus oluşur.
Ayagımızda arklar çeşitlilik gösterse de medial longitudinal ark bunlar arasında önem teşkil eder.medial longitudinal ark peronealler,plantar fasya ve tibialis posterior gii bir çok parametre ile şekillenmektedir.özellikle plantar fasyanın optimum gerginliği ,yük absorbsiyonunun ve arkın fizyolojik yüksekiliğinin ayarlanması hususuyla önem arz eder.
Medial longitudinal ark bağ ve tendonlardan oluşan kompleks bir yapı olmakla birlikte homojen yük dağılımını sağlaması ve pürüzlü zeminlerde açısal uyumlamalar gösterebilmesi yönüyle önemli bir statüye sahiptir. Plantar fasianın gerginligini gözlemlemek için en çok kullanılan yöntem feiss çizgisidir.Medial malleol ile 1. metatarsın proksimalini birleştiren çizgi feiss çizgisidir.Feiss çizgisi kullanılarak bulunan düz tabanlılık da yagın olarak görülmektedir.
Ayaklarımız her ne kadar yükü absorbe edecek şekilde yaradılmışlarsa da uzun süreli ayakta durma ve dinlenmek için kendine cok az zaman ayıran yada hiç zaman ayırmayan bireylerde topuk dikeni rahatsızlığı beklenen bir durumdur. Uygun ayakkabı seçimi hareket özgürlüğümüzle orantılı olsa da günümüzde halen bir çok insan sadece dış görünüş itibariyle göze hitap eden ayakkabı tercihinde bulunmaktadır.Ayağın anatomik yapısını koruyan ve medial longitudinal arkı destekleyen ayakkabı tercih eden kişiler ne yazık ki çok az.hali hazırda bir çok kişi vücut ağırlıkmerkezinin değişimine ,bağlarda aşırı gerilmeye,eklemlerde aşırı yüklenmeye ,ağrılara,şişlik ve kızarıklıklara rağmen seçimlerini değiştirme geregi duymamaktadır. Durum böyle olunca ayak kaynaklı ortopedik problemlerin sivrilmeye başlaması kaçınılmazdır. Bu noktada topuk ağrısı hakkında yazmış olduğumuz yazımı okumanızı ve kaldığınız yerden devam etmenizi istiyorum. Yazımıza hemen https://doktordanhaberler.com/topuk-agrisi-icin-hangi-doktora-gidilir/ linkine tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Topuk Dikeni Olduğunu Nasıl Anlarım?
Kişi sabahları ilk ayak basmada dayanılmaz bir ağrı duyduklarını ifade eder. Gece boyu uyurken yerçekiminin de etkisiyle ayagımız ister istemez ekin pozisyonuna gider ve plantar fasia gece boyu gevşek bir konumda kalıır. Sabah uyandığımızda ise ilk ayak basma eylemiyle birlikte ani bir gerilme ile karşılaşır ve gevşek pozisyondan gergin pozisyona geçmek zorunda kalır.Dolayısıyla topuk dikeninde sabahları hissedilen ağrı aslında plantar fasianın gevsek halden gergin hale geçme çabasının yansımasıdır.
Topuk Dikeni Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide elbette öncelik ağrının kaynagını tespit edip ağrı faktörünü yok etmektir. Etiyolojideki farklılıklar göz önunde bulundurularak her birey ayrı ele alınması tedavi programından alınan verimi arttırır. Gastroknemius ve gastrosoleus kaslarında ve aşil tendonunda gerginlik söz konusu ise bu topuk bölgesine ağrı şeklinde yansıyabilir.Medial longitudinal arkı destekleyen yapıların yetersizliği de aynı şekilde rahatsızlığa sebebiyet verebilir.Bütün bunlar göz önune alındığında gastroknemius,soleus ,plantar fasia ve aşil tendonu gerilmelidir.Ödem söz konusu ise RİCES protokolü uygulanmalıdır.ESWT topuk dikeninde sıkça kullanılan modalitelerden biridir.intrinsik kas kuvvetini sağlamak için çarşaf toplama ya da su şişesi yuvarlama gibi egzersizler tercih edilebilir ve yine ağrıyla baş etmede büyük öneme sahip olan soğuk uygulamalardan faydalanılabilir. Topuk kaşıntısını okuyarak devam edebilirsiniz. Yazıma ulaşmak için hemen https://doktordanhaberler.com/topuk-kasintisi/ linkine tıklayınız.
