Cogan Sendromu, klasik olarak sensörinöral işitme kaybı ve interstisyel keratit gibi bulguların görüldüğü kronik inflamatuar bir rahatsızlıktır. En sık olarak genç yetişkin bireyleri etkileme eğilimindedir. Görüş bozukluğu, işitme zorluğu ve baş dönmesi gibi şikayetlere sebebiyet verebilir. Bu yazımda Cogan sendromu hakkında bilinmeyenlere açıklık getireceğim. Yazımın bazı bölümlerinde Cogan Sendromu için CS kısaltmasını kullanacağım.
CS, nonspesifik klinik bulgular ve doğrulayıcı bir tanı testinin olmaması nedeniyle sıklıkla hekimler tarafından atlanılan bir hastalıktır. Hastalığı genel seyri değerlendirilen çalışmalarda çoğunlukla iç kulak otoimmünitesi sorumlu tutuldu.
7 kişilik bir grup üzerinde yapılan çalışmada CS hastalarında hemen hemen hepsinde çok geç tanı alındığı ve kalıcı hasarlar oluştuğu tespit edildi. Bu nedenle CS’de erken tanı çok önemlidir. (Kaynak No: 3)
Cogan Sendromu Nedir?
Cogan Sendromu, ilk defa 1945 senesinde Dr. Cogan tarafından tanımlanmıştır. Non sifilitik interstisyel keratit ve odyovestibüler sistem tutulumuyla karakterizedir.
Genelde hastalıktan önce bir geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonu öyküsü vardır. Hastaların otolojik bulguları arasında bilateral ve unilateral sensörinöral işitme kaybı, tinnitus, şiddetli vertigo, bulantı kusma, ataksi, nistagmus görülebilmektedir. Oküler ve otolojik bulguların ortaya çıkış süreleri arasında 6 ay gibi bir zaman olabilir. Tipik formda göz bulgusu interstisyel keratittir. Ancak atipik formda sklerit, episklerit, papillödem görülebilir. Bu patolojilere bağlı olarak fotofobi, görme kaybı, lakrimasyon ve ağrı olur. Bu bulgular unilateral veya bilateral olabilmektedir.
Sistemik bulgular arasında aort yetmezliği, aortit, plörit, perikardiyal efüzyon, koroner arterit, miyokard infarktüsü ve gastrointestinal kanama sayılabilir.
Atipik Cogan hastalığında sistemik özellikler sistemik vaskulite bağlıdır. Bu vaskülit, poliarteritis nodosa, artrit, glomerulonefrit ve gastrointestinal problemlere yol açabilir.
Laboratuvar bulgularına baktığımızda sedimentasyonda yükselme, trombositoz, anemi ve lökositoz görülmektedir. Bazı hastalarda ise cryglobulinemi tespit edilmiştir.
Cogan Sendromu Belirtileri Nelerdir?
CS’nin çeşitli sistemleri etkileyen farklı belirtileri görülebilmektedir. En yaygın olarak görülen klinik belirtileri liste şeklinde verecek olursak aşağıdaki gibi olacaktır.
- Ateş yüksekliği
- Kiloda azalma
- Yorgunluk ve halsizlik
- Dengede bozulma
- Bulantı
- Kusma
- Baş dönmesi
- İşitme kaybı
- Bulanık görme
- Gözde hassaslık
- Nefeste daralma
Cogan Sendromu’nun Tanısı Nasıl Konulur?
CS teşhisi için öncelikle önceki başlıkta verdiğim belirtilerden bazılarına sahip olarak bir sağlık kurumuna başvurmuş olmanız gerekiyor. Doktorunuz belirtilerinizi değerlendirip muayenenizi yapacaktır. Ardından gerekirse tahlil ve tetkiklerinizi isteyecektir.
Doktorunuz açısından önemli olan görsel ve işitsel bozuklukların birlikteliğini değerlendirmiş olmasıdır. Tanısı oldukça zor konulur. Benzer şikayetler farklı hastalıklarda da sıkça görüldüğü için ayırıcı tanı önem arz eder.
Bilinen Cogan Sendromu Tedavisi Var mı?
CS tedavisinde hafif vakalarda göze uygulanan steroidler ve NSAİİ’ler dahil anti inflamatuar ilaçlarla başarı sağlanabilmektedir. İltihap kontrol altına alınamazsa antibiyotikler devreye sokulur.
Orta ve ağrı seyreden vakaların tedavisinde en sık kullanılan ilaç steroidlerdir. İlerleyici vakalarda siklofosfamid, azotiyoprin, klorambasil kullanılabilir. Tedaviye ilk başlarda başlanırsa düzelme sağlanacağı bildirilmiştir.
Referanslar :
- Cogan-OS-LRG.jpg (2352×1568) (uiowa.edu)
- Cogan’s syndrome–clinical guidelines and novel therapeutic approaches – PubMed (nih.gov)
- Cogan syndrome – PubMed (nih.gov)
- Cogan’s Syndrome Guide: Causes, Symptoms and Treatment Options (drugs.com)
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum kısmına yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 24 Kasım 2016 tarihinde yazılmıştır. Ardından 4 Ağustos 2021 tarihinde güncellenmiştir.)
