Boş Sella Sendromu ya da bilinen adıyla Empty Sella Sendromu, beynin taban bölgesinde yer alan karmaşık yapıların zamanla değişim göstererek birbirini olumsuz etkilemesi sonucu ortaya çıkan bir tablodur. Yaşamı tehdit eden bir durum değildir ancak dikkat çekicidir. Teşhis edilmesi çoğu zaman tesadüfen olur. İlaç ve cerrahi tedavi seçenekleri mevcuttur. Bu yazımda bu hastalığı BSS olarak kısaltacağım.
Boş Sella Sendromu Nedir?
Sella Tursika (Sella Turcica) adı verilen sfenoid kemikte bulunan çöküntü şeklinde yapının hipofiz bezini etkilediği ender görülen hastalıklardan bir tanesidir. Empty Sella Sendromu, BOS adı verilen beyin omurilik sıvısının hipofiz bezine ve sella tursikanın dış zarına yaptığı basınçlardan kaynaklanan bir durumdur. Bu durum zamanla hipofiz bezinin büzülmesi ve düzleşmesi ile sonuçlanır. [1]Empty Sella Syndrome | National Institute of Neurological Disorders and Stroke (nih.gov)
BSS genellikle ciddi sağlık sorunları oluşturmasa bile zaman içerisinde hipofiz bezini etkileyerek ciddi hormonal bozukluklara zemin hazırlayabilir. Hipofiz bezi çeşitli hormonların salınmasına ciddi etkileri olan önemli bir organdır.
Boş Sella Sendromu Belirtileri
BSS genellikle semptom göstermez ancak ilerlediğinde bazı belirtiler görülebilir. Bunlardan en yaygın olanları:
- Kan basıncı yüksekliği
- Kronik baş ağrısı sorunları
- Görme sorunları
- Burunda akıntı
Hipofiz bezinin değişime uğraması başlarda belirti vermese de hipopitüitarizme neden olarak kendini belli eder. Buna bağlı olarak hastalarda şu semptomlarda görülebilir. [2]Empty Sella Syndrome | National Institute of Neurological Disorders and Stroke (nih.gov)
- Erektil Disfonksiyon
- Meme başı akıntısı
- Libido düşmesi
- Adet düzensizliği
- Uyuşukluk, yorgunluk ve halsizlik
Boş Sella Sendromu Nedenleri
Genellikle BSS idiopatik olarak nitelendirilse de ilişkili olduğunu düşündüğümüz bazı nedenler bulunmaktadır. Sellanın bir bölümünün doğuştan kusurlu olarak gelişimi bu sendroma neden olabilmektedir. Sonradan geçirilen kafa travmaları yine BSS nedenlerinden biri olabilir. Bunlara ek olarak:
- Hipofiz bezi tümörlerinin varlığı
- Radyasyon tedavisi alınıyor olunması
- Hipofiz bezi amelyatı geçirilmiş olması
- BOS enfeksiyonu
- Sheehan sendromunun varlığı
gibi çoğaltabiliriz.
Boş Sella Sendromu Teşhisi
Bu hastalığın teşhisi genellikle rutin muayeneler ile konmaz. Kapsamlı bir klinik muayene ve multidisipliner yaklaşımlar gereklidir. Temel olarak kullanılması olası tetkikler şunlardır:
- Kafatası röntgeni
- Bilgisayarlı tomografi
- Manyetik rezonans görüntüleme
Boş Sella Sendromu Tedavisi
Genellikle belirti vermeyen bir süreç olarak ilerlediği için tedavide ilk etapta gözlem yapılabilir. Kronik baş ağrılarını kontrol altına alabilmek adına ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir.
Hormonal bozuklukların ortaya çıkması durumunda hormon replasman tedavileri uygulanabilir. Tüm bunlara rağmen düzelme olmayan ileri durumlarda cerrahi tedavi prosedürleri uygulanabilir. Genel BOS rinoresi ve bir takım görme bozuklukları cerrahi endikasyonlar arasında gelir. [3]Empty Sella Syndrome – Hormonal and Metabolic Disorders – Merck Manuals Consumer Version
Bu yazıyla alakalı olarak aklınıza takılanları alt tarafta yer alan yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
