Lynch Sendromu, genetik yollarla anneden ve babadan çocuğa aktarılma özelliği gösteren, belirli tip kanserlerle yüksek ilişkisi olan görülme sıklığı oldukça düşük genetik hastalıklardan bir tanesidir. Tıp dünyasında kalıtsal non polipozis kolorektal kanser ya da HNPCC olarak bilinir. Aslında Lynch sendromu bir kanser değildir ama kolorektal kanserleri ortaya çıkarma olasılığı oldukça yüksek olan bir hastalıktır. Her kolorektal kanseri olan hasta Lynch sendromuna yakalanmış anlamına gelmez ancak Lynch sendromu olan hastalarda kolorektal kanserlerin ortaya çıkma olasılığı oldukça fazladır.
Genetic Home Reference verilerini incelediğimizde Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl 140,000 yeni kolorektal kanser teşhisi koyulmasına rağmen bunların sadece yüzde 3’ü ile yüzde 5 kadarı aynı zamanda Lynch sendromu hastasıdırlar.
Lynch Sendromu Hangi Kanserler ile İlişkilidir?
Yapılan çalışmalara göre Lynch sendromu ile ilişkili olduğu bilinen en yaygın kanser türü kolorektal kanserlerdir. Bilinen bir diğer kanser türü ise endometriyum kanserleridir. Lynch sendromu olan insanlar genç yaşta kolorektal kanser geliştirme eğilimi gösterirler. 40’lı yaşlarda bu eğilim pik yapar.
Ayrıca bir üstteki vermiş olduğum görselde vücudun hangi bölümünde hangi oranlarda Lynch sendromu gelişebilir onu görmektesiniz.
Lynch Sendromu Nasıl Ortaya Çıkar?
Lynch sendromu otozomal dominant yani baskın olarak aktarılan genetik bir hastalık olması nedeniyle bu hasarlı geni taşıyan aile bireylerinin bu hastalığa yakalanma olasılığı normal popülasyona göre oldukça fazladır.
İlk defa 1985 yılında Amerikalı bir doktor yaptığı çalışmalarda aile içinde bazı genetik faktörlerin kanserler için yatkınlık yarattığı sonucuna varmıştır. Yıllar sonra yine başka bir Amerikalı doktor olan Henry Lynch genetik faktörlere dayalı kansere yatkınlık modelini benimsemiş ve kalıtsal non polipozis kolorektal kanser (HNPCC) adını vermiştir.
Yılar geçtikçe MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 isimli genlerde ortaya çıkan mutasyonların Lynch sendromuna neden olduğu ortaya çıkmıştır.
Lynch Sendromu Tedavisi Var mı?
Herhangi bir kanser belirtiniz yoksa an itibariyle endişelerinizi gidermenizin ilk yolu kanser tarama testlerine girmek olacaktır. Bunu da yapmanın en güzel yolu onkoloji bölümüdür. Onkoloji Hangi Hastalıklara Bakar? isimli yazımızı okumak için tıklayınız.
Tedavi tamamen hasta bireyin sağlık durumuna göre şekillenmektedir. Standardize edilmiş bir tedavi prosedürü yoktur.
Lynch Sendromundan Nasıl Korunabilirim?
Lynch sendromundan korunmak için bir dizi önlemler alınabilir. Bunları sıralayacak olursak şu şekilde olacaktır:
- Sigara içen bireyler sigarayı kesinlikle bırakmalıdırlar.
- Vücut kitle indeksi yüksek olan bireyler mutlaka kontrollü bir biçimde kilo vermelidirler.
- Fastfood olarak isimlendirilen yiyecek grubundan uzak durulmalıdır.
- Diyetisyen eşliğinde bir diyet programı yapılmalı ve uyulmalıdır.
- Düzenli olarak egzersizler yapılmalıdır.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konunun alt tarafındaki yorum bölümüne yazmanız halinde tarafımca değerlendirilecek ve cevap verilecektir.
