Feokromositoma Nedir? Ne Demek?
Feokromositoma, adrenal bezlerde ortaya çıkan benign karakterde bir tümöre verilen isimdir. Yüksek seviyede adrenalin ve nöroadrenalin salınması ile belirtileri görülmeye başlar. Adrenal bezler böbreklerin üstünde bulunur ve hormon salınması ile ilgili görevleri vardır.
Genellikle sadece bir böbreğin üstündeki bezler etkilenir ancak bazı durumlarda her iki adrenal bezde etkilenebilir. Feokromositoma hastalığı geliştiğinde adrenal bezler çok çalışarak aşırı miktarda hormon üretir ve bu durum baş ağrısı, aşırı terleme, kalp çarpıntısı gibi semptomlara sebebiyet verir.
Sıklıkla 20 ve 50 yaş aralığındaki insanları etkileme eğilimindedir ancak herhangi bir yaşta gelişebilir. Feokromositoma aynı zamanda Multipl Endokrin Neoplazi adı verilen bir hastalığın parçasıdır.
Feokromositoma Hastalığı Nedenleri Nelerdir? Neden Olur?
Feokromositoma nedeni henüz tam olarak bulunabilmiş bir hastalık değildir. Sıklıkla 20 ve 50 yaş aralığında gelişen bu hastalığın ortaya çıkmasında genetik faktörlerin etkili olduğu bilinmektedir.
Adrenalin ve nöroadrenalin hormonları vücudun dış uyaranlara karşı yeterli cevabı verebilmesi için büyük önem arz etmektedir. Feokromositomanın temel oluşum mekanizması böbrek üstü bezlerinin aşırı çalışması şeklindedir.
Aşağıda liste halinde verilen hastalıkların varlığı risk faktörleri arasında ilk sıradadır.
- Van Hippel Lindau Hastalığı
- Tip 1 Nörofibromatozis
- Tip 2 Multipl Endokrin Neoplazi
Feokromositoma Belirtileri Nelerdir?
Feokromositoma belirtileri kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Örneğin bazı hastalarda sürekli kan basıncı yükseliği yaparken bazılarında ara ara yapabilir. Bazı hastalarda ise hiçbir belirti vermez ve farklı bir hastalık için yapılan taramalarda rastgele teşhis edilir.
Genellikle baş ağrısı, düzensiz kalp atışları ve alışılmadık terleme atakları ile hastaneye başvururlar. Bu bireylerde ek olarak şu semptomlar görülebilir:
- Mide bulantısı
- Karın ağrısı
- Kabızlık
- Kalp atış sayısında artış
- Aniden gelen baş ağrıları
- Aşırı duygusal değişim
- Sinirlilik hali
- Anksiyete bozukluğu
Bazen hastalar adrenerjik kriz geçirebilir. Kriz esnasında yüksek tansiyon ve hızlı kalp atışları görülür.
Feokromositoma hastalığını tetikleyici faktörler arasında ağır fiziksel aktivite, doğum sırasında yaşanan bazı normal olmayan durumlar, cerrahi ve anestezik bir takım işlemler ve stres bulunmaktadır.
Feokromositoma Tanısı Nasıl Konulur?
Feokromositomayı teşhis etmek bazı durumlarda oldukça zor olabilmektedir. İlk etapta hekiminiz tıbbi öykünüzü sorgulayacak ve fizik muayenenizi yapacaktır. Feokromositoma hastalığından şüphelenmesi durumunda bazı kan testleri, görüntüleme yöntemleri ve genetik testlerin yapılmasını isteyebilir.
Rutin kan testleri ve 24 saatlik ürin testi tanı için kritik öneme sahiptir. Ayrıca MR ve BT gibi görüntüleme yöntemleriyle ileri görüntüleme yapılması ile tanıda önemlidir.
Genetk testler ise genellikle benzer semptomlar veren diğer hastalıkların ekartasyonu için faydalı olmaktadır.
Feokromositoma Tedavisi Nasıl Yapılır?
Feokromositomada uygulanan temel tedavi var olan tümörün çıkarılması şeklinde yapılır. Tümör çıkarımı minimal invaziv işlemler ile laparoskopik olarak yapılır. Laproskopik yöntemlerin normal cerrahi yöntemlere göre faydası iyileşme süresinin kısaltması ve komplikasyonların ortaya çıkma olasılığını azaltmasıdır.
Hekiminizi operasyon sırasında tümörün olduğu böbrek üstü bezinin tamamını çıkarabilir. Bu gibi durumlarda diğer böbrek üstü bezi yaamsal fonksiyonların sağlanması için gereken hormonların salınımını sağlar.
Ayrıca bazı hastaların kanserleşmeleri engellemek için radyoterapi ve kemoterapi alması gerekebilir.
Yararlanılan Kaynaklar:
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konunu alt tarafındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
