WBC Nedir? WBC Değeri Nasıl Yorumlanır?

WBC, vücutta enfeksiyon ortaya çıktığında sayıları hızla artan, enfeksiyona karşı koyan savaşçı hücrelere verilen isimdir. Bu yazımda WBC düşüklüğü ve WBC yüksekliği durumlarında neler karşımıza çıkacak gibi merak edilen sorulara açıklık getireceğim. WBC nedir ve WBC normal değeri gibi bilinmezlere yanıt bulurken wbc düşüklüğü nasıl yükseltilir ya da wbc yüksekliği nasıl düşürülür gibi tedavi yaklaşımlarını da göreceksiniz.

Muayene ettiğim birçok hasta için en çok baktığım kan tahlili değerlerinden biridir WBC . Biz hekimler genelde bu hastanın beyaz küresi 10.000 olmuş ya da beyaz küresi çok yüksek gibi ifadeler kullanırız. Bu yazımda kan tahlilinde sıkça karşımıza çıkan WBC testinin ne anlama geldiğini, hangi durumlarda korkmamız gerektiğini ve WBC yüksekliği yapan durumların tedavisinin nasıl yapıldığını anlatacağım. Vücudumuzda ortaya çıkan enfeksiyonlar birçok farklı klinik belirtiyi beraberinde getirir. Ateş, yorgunluk, halsizlik başta olmak üzere ortaya çıkan bu belirtiler vücudumuzun enfeksiyonlara karşı verdiği birer tepkidir. Eğer ateşi ortadan kaldırmaya odaklanmak yerine enfeksiyonu ortadan kaldırmayı amaç edinirsek belirtilerin kendiliğinden yok olduğunu gözlemleyebiliriz. Haydi şimdi WBC ne demek konusuyla giriş yapalım.

Tıpta WBC Nedir? – Wbc tıpta beyaz küre anlamına gelmektedir.

WBC neyin kısaltması? : tam karşılığı beyaz küre ya da beyaz kan hücresidir.

Wbc nasıl okunur? – White blood cell şeklinde yazılır ve vayt bılod sel şeklinde okunur 🙂

Wbc Nedir?

Kan tahlili sonuçlarında sıkça karşımıza çıkan WBC, enfeksiyon varlığında enfeksiyona karşı koyabilmek için vücudun ürettiği savaşçı hücreler anlamına gelmektedir. Beyaz kan hücresi tam olarak Türkçe karşılığıdır. Farklı laboratuvarlarda beyaz hücre sayımı, beyaz kan hücresi sayımı ya da lökosit sayımı olarak görebilirsiniz. 

WBC hemogram içinde midir? – Evet kan tahlilinde wbc değeri hemogram ile bakılır. Hemogram içerisinde yer alan onlarca parametreden biridir.

White Blood Cell adını verdiğimiz lökositler basitten komplekse vücudumuzu etkileyen tüm hastalıklarda sayısı artan ya da azalan hücrelerdir. Bu hücreler kemik iliğinden vücudun ihtiyacına göre üretilmektedir. Çeşitli hastalıklarda ve enfeksiyonlarda savaşçı hücreler olarak sayıları artarken bazı hastalıklarda ise sayıları düşebilir.

Hastalardan alınan kanlar özel tüplerle laboratuvarlara gönderilir. Buralarda hemogram incelemesi başka bir deyişle kan hücrelerinin sayılması işlemi yapılır ve wbc değerleri belirlenir. Bu değerler çocuklarda ve yetişkinlerde farklılıklar gösterecektir. Polikliniklere, servislere ya da acil servislere başvurduğunuzda hekiminiz bazen tanı, bazen tedavi ve takip amaçlı beyaz kan hücrelerinizin sayılmasını isteyecektir.

Wbc nerede üretilir? – Beyaz kan hücreleri kemik iliğinde üretilirler ancak depolanması kanda ve lenf dokusunda yapılmaktadır.

Wbc çeşitleri nötrofil, lenfosit, monosit, eozinofil ve bazofil olmak üzere 5 tanedir. Optimum koşullarda bazofil sayısı 10 – 50, eozinofil 50 – 250, monosit 300 – 500, lenfosit 1500 – 3000 ve nötrofil ise 3200 – 6200 aralığındadır. Bu değerlerin laboratuvardan laboratuvara değişiklik gösterebileceğini lütfen unutmayınız. Her laboratuvarın normal değeri kendine özgüdür ve farklıdır.

Wbc Kaç Olmalı (Normal Değerleri)

Sağlıklı ve hasta bireyler genelde internet ortamında wbc kaç olmalı sorusunun cevabıyla ilgili gibi aramalar yapıyorlar. Bu bölümde bu konuya açıklık getirmeye çalışacağız. Sağlıklı bir bireyde yaklaşık olarak wbc normal değerleri 3.6 ile 10.2 aralığındadır ancak bu değer yaşa ve cinsiyete göre değişiklik gösterecektir. Peki wbc kaç olmalı? Şimdi yaşlara göre normal lökosit değerlerinin tablosunu yapalım.

Yaş	Normal Lökosit Değerleri
Yenidoğan	9 – 30 k/mm3
1 – 7 gün	9.4 – 34 k/mm3
8 – 14 gün	5 – 21 k/mm3
15 – 30 gün	5 – 20 k/mm3
2 – 5 ay	5 – 15 k/mm3
6 – 12 ay	5 – 11 k/mm3
1 – 2 yaş	5 – 12 k/mm3
3 – 5 yaş	4 – 12 k/mm3
6 – 11 yaş	3.4 – 10 k/mm3
12 – 15 yaş	3.5 – 9 k/mm3
Yetişkinler	3.5 – 10.5 k/mm3

Yukarıda bahsi geçen normal lökosit değerlerinin üzerine çıkması durumuna lökositoz, bu değerin altına düşmesi durumuna lökopeni adı verilir. Ayrıca bu değerlerin çalışılan laboratuvara göre değişiklik gösterebileceğini unutmamak gerekir. Wbc hangi aralıkta olmalı sorusuna cevap bulduğumuza göre bir diğer soru ile devam edelim.

WBC Kaç Olursa Tehlikeli?

Bu soru wbc hangi hastalıklarda yükselir gibi sorularla oldukça yakından ilişkilidir. WBC normal değerinin üstüne çıktığında tehlikeli bir hal alabilir. WBC’nin yükselmesi vücutta alarm çanlarının çaldığını göstermektedir.

Wbc tahlili ne demek? – WBC tahlili kanda vücudun karşı koyması gereken çeşitli durumları işaret eden bir parametredir.

Beyaz küre 15.000 olunca tehlikelidir demek çokta doğru bir yaklaşım değildir. Yani burada sayı vermek doğru yaklaşım olmaz. Öncelikle wbc neden yükselir sorusunun cevabı bulunmalıdır. Bu sorunun cevabına göre tahlil sonucunda çıkan değerin tehlikeli olup olmadığı belirlenebilir. Bu noktada sağlık durumunuzu ve tahlil sonucunuzu aşağıda yer alan yorum bölümüne yazarsanız sizin için tehlikeli olup olmadığını yazacağım.

WBC Kaç Olursa Lösemi Olur?

Lösemi hastaları ve yakınlarının lösemide wbc değeri kaç olur şeklinde sorular sorması kadar doğal bir şey olamaz. Lösemi hastalarında wbc değeri normalin 40 ile 50 katına kadar çıkabilir. Wbc normal aralığı 4 ile 10 bin civarında iken lösemi hastalarında 100.000 ile 400.000’e kadar çıkabilir. Bu açıdan lösemi hastalarında wbc değeri düzenli olarak takip altında olmalıdır.

Lösemide wbc değeri 100.000 ile 400.000 civarında olabilir.

Wbc Neden Yükselir?

Vücudumuzdaki lökosit sayıları bazı durumlarda yükselmektedir. Bu duruma wbc yükselmesi ya da lökositoz adı verilir. Lökosit sayılarının ne kadar yükseldiği hastalık ve hastalığın gidişatı hakkında bize çok değerli bilgiler verecektir. Bu bilgiler ışığında şüpheleneceğimiz durumlar şunlar olabilir :

• Enfeksiyonlar : Enfeksiyon varlığında hasta bireylerin kemik iliğinden savaşçı hücre olan lökositlerin üretimi hızlanır. Mikroorganizmalara karşı koyabilmek için lökosit sayıları artmak durumundadır. Sonuç olarak enfeksiyonun eşlik ettiği birçok hastalıkta wbc yüksekliği görülmektedir.
• Bağışıklık Sisteminde Ortaya Çıkan Bozukluklar : Crohn gibi inflamatuvar bağırsak hastalıkları, graves gibi bozukluklar bağışıklık sisteminin de tutulduğu lenfosit sayısında artış görülen bozukluklardır.
• Diğer patolojik durumları liste şeklinde sıralayalım :
  • Lösemi
  • Sigara içmek
  • Aşırı stres
  • Hamileliğin son dönemleri
  • Splenektomi yapılmış hastalar
  • Malign neoplazmlar
  • Adrenokortikoidlerin kullanılmasına bağlı
  • Yanıklar gibi doku hasarlarının olduğu durumlarda
  • Lokal veya sistemik enfeksiyonlarda
  • Miyokard Enfarktüsü olan durumlarda

Bunların dışında kalan wbc değerinin yüksek olması nedenleri arasında ilk sıra ilaçlar olacaktır. Peki bunların dışında wbc neden yüksek çıkar? Hangi ilaçlar wbc yükseltir?

1. Antibiyotikler
2. Tiroid hastalıkları için kullanılan ilaçlar
3. Kemoterapi ilaçları
4. Diüretik ilaçlar
5. Anti konvülzan ilaçlar
6. Histamin 2 blokerleri gibi ilaçlardır.

WBC kaç saatte yükselir? – Bu konuda net bilgiler vermek doğru olmasa da mantık kurabilmeniz açısından şu bilgiyi vermek istiyorum. Normal olarak çalışan bir kemik iliğinde wbc sayısı 1 saatlik bir çalışmayla iki katına çıkabilir. Dolayısıyla wbc kaç günde yükselir gibi sorular ilgili kişinin durumuna bağlıdır.

Wbc Yüksekliğinin Tedavisi

Wbc yüksekliği nasıl geçer sorusunun cevabı altta yatan hastalıkta gizlidir. Öncelikle lökosit yüksekliğini şiddeti, diğer laboratuvar bulguları ve tetkik sonuçlarının detaylıca analizi sonucunda bu duruma hangi patolojinin neden olduğu tespit edilecektir. Bu tespit sonrasında bakteri etkenli bir enfeksiyon varlığı ortaya çıkarılırsa antibiyoterapi uygulanmalıdır ancak antibiyotik seçimi kesinlikle doktorunuz tarafından yapılmalıdır. Lütfen hekiminiz sizi muayene edip tavsiye etmediği sürece antibiyotik kullanmayınız.

Wbc nasıl yükseltilir doğal yollarla diye soracak olursanız hemen anlatayım. Vitamin desteği alınması çok önemlidir. Yeterli alınan vitaminler lenfosit üretimine olumlu bir biçimde etki edecektir. Özellikle ananas, kivi, çilek, havuç ve brokoli gibi besinlerde bolca bulunan C vitamini lenfosit sayısını düzenleyecektir. Omega 3 gibi vücudun üretemediği temel yağ asitlerinin dışarıdan yeterli seviyede alınması kritik öneme sahiptir.

Wbc Neden Düşer?

Özellikle kan hastalıkları olmak üzere bazı hastalıklarda lökosit değerleri düşebilmektedir. Bu patolojik durumları şu şekilde sıralarız. Wbc hangi durumlarda düşer?

• Bir takım virüs kaynaklı hastalıklar
• Aplastik anemi
• Lösemi
• Tifo Hastalığı
• Riketsiyal hastalıklar
• Kimyasal zehirlenme durumlarında
• Kemik iliğinin yetersiz çalıştığı birçok patolojik durumda
• Ciddi kemik kanserlerinde
• Lupus ve benzeri bağışıklık sistemi sorunlarında
• Radyasyon tedavisi alınan bazı durumlarda

Bunların dışında wbc ne zaman düşer sorusuna cevaben ek olarak diğer bazı hematolojik hastalıklarda lökosit düşüklüğü görülebilir. Yeterli düzeylerde alınmayan vitaminler ve yağ asitleri lökopeni tablosuna zemin hazırlayacaktır. Beyaz küre düşüklüğü nasıl tedavi edilir sorusunun cevabı ise altta yatan patolojiye bağlıdır. Altta yatan patolojik durum ortadan kaldırılmadığı sürece besinler ile yapılan takviyeler yetersiz kalabilecektir.

Beyaz kan düşüklüğüne iyi gelen besinler konusuna gelecek olursak bu konuda herhangi bir besinin iyi geldiği bilimsel olarak kanıtlanamamaktadır. Lökositlerin üretiminde aminoasitler kullanılmasından ötürü protein zengin bir diyet yapılması faydalı olacaktır. Diyete mineral ve vitamin takviyesi de düzenleyici etki gösterir. Hekiminiz gerekli durumlarda ilaç ile takviye tedavileri uygulayacaktır. Buraya tıklayarak wbc yüksekliği ve wbc düşüklüğü yapan besinler adlı yazıyı okuyabilirsiniz. Yazı dili Türkçe değildir ancak Google translate özelliğini kullanarak rahatça okuyabilirsiniz.

Bu konuyla ilgili olarak merak ettiklerinizi, eklemek istediklerinizi ve raporlarınızı konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum 🙂

Referanslar:

1. White blood cell count – Complete Blood Count (rnceus.com)

(Bu yazı ilk defa 20 Eylül 2017 tarihinde yazılmıştır. Ardından 29 Kasım 2020, 9 Temmuz 2021, 6 Kasım 2023 tarihinde güncellenmiştir.)