Sabah İshali Nedir?
Sabah ishali, bireylerin sabah uyandıklarında dışkılarının sulu ve gevşek olması anlamına gelir. Çoğu zaman uyanır uyanmaz tuvalete gitme ihtiyacı hissederler. Bu durum uyku kalitesini bozabileceği gibi günlük yaşamı da etkileyebilir. Sabahları kalkar kalkmaz ishal olmak doğrudan bir hastalığı işaret eden bir belirti değildir ancak bazı hastalıkların habercisi olabileceği unutulmamalıdır.
Karın ağrısı, kramp, ateş, şişkinlik ve dışkıda kan gibi belirtilerle beraber görüldüğünde ciddi sabah ishali söz konusudur ve acilen profesyonel yardım almanız gerektiği anlamı taşır.
Sabahları İshal Normal midir?
Birçok insan yediklere besinlere, kullandıkları ilaçlara veya farklı etkenlere bağlı olarak hayatlarının belli dönemlerinde ishal rahatsızlığı geçirebilirler. Sabah uyanınca ishal olması vücudun bir tepkisi olması nedeniyle çok önemsenmeyebilir ancak bu durum belirli süre boyunca devam ederse artık normalin sınırları dışına çıkmış demektir.
1-2 hafta boyunca devam eden sabah ishali altta yatan patolojik durumlara bağlı olarak görülebilir. Doğal olarak bu şikayete sahipseniz mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Sabah İshali Nedenleri, Sabahları İshal Neden Olur?
Sabah ishaline neden olabilecek etkenleri, yaşam tarzı değişiklikleri, kısa vadeli etkenler, uzun vadeli etkenler,ilaç kullanımı, hastalıklar ve bazı diğer etkenlere bağlı olarak başlıklar halinde inceleyeceğiz.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Sigara İçme Alışkanlığı : Sigara içen bireylerde ishal durumu içmeyenlere oranla daha fazla oluşabilir. Özellikle sabah uyandığında aç karnına sigara içen bireyler sabahları uyanınca ishal olmaya daha yatkın olabilirler.
Çok Fazla Alkol Tüketimi : Bilinçsiz alkol tüketimi vücudun ishal yanıtını oluşturmasına bazı durumlarda zemin hazırlar. Gece çok fazla alkol tüketen bireyler takip aynı gecenin sabahında ishal olabilirler.
Çok Fazla Kahve Tüketimi : Kahve içerisinde bulunan maddeler nedeniyle bağırsak hareketlerini hızlandırıcı etkiye sahiptir. Doğal olarak fazla tüketilmesi bağırsak hareketlerinde istenmeyen bir hızlanmaya neden olur ve bu kişiler sabahları ishal olmak durumunda kalabilirler.
Düzensiz Beslenme Alışkanlığı : Özellikle geceleri uyumadan önce beslenme alışkanlığı olan bireylerde ishal görülme sıklığı daha fazla olabilir. Tüketilen gıdaların türüne göre beslenme bozuklukları görülebilir.
Kahvaltıda Aşırı Tüketim Yapmak : Sabah uyanıldığında kahvaltıda aşırı tüketim yapmak bağırsakları şişirerek ishal yanıtı vermesine neden olabilir.
Geçici Bazı Durumlar
Gıda Zehirlenmesi : Sabah ishali raf ömrü bitmiş bazı gidaların tüketilmesi sonucu vücudun bir savunma hamlesi olarak devreye girer.
Bakteriyel Enfeksiyonlar : Günlük hayatta sıkça karşımıza çıkan bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon sabahları karın ağrısı ve ishal görülmesine yol açabilir.
En sık sabah ishali yapan bakteriyel etkenlerden bir tanesi salmonella türü bakterilerdir. Bu noktada kontamine su ve yiyecek tüketimine dikkat edilmelidir.
Viral Enfeksiyonlar : İnflüenza veya rota türündeki virüsler sıklıkla sabahları ishal yapar. Bu tipteki mikroorganizmalara karşı dikkatli olunmalıdır.
Dehidrasyon Durumu : Dehidrasyon durumu vücut için oldukça önemlidir. Elektrolit dengesi korunmazsa birçok fonskiyon bundan olumsuz etkilenir. Bağırsaklarda bu durumu dengelemek adına ishal savunması yapabilirler.
Psikolojik Stres Varlığı : İnsanlar hayatlarının bazı dönemlerinde stresli veya endişeli olabilrler. Stres ve endişe vücutta ishal oluşumunu tetikleyebilir.
İlaç Kullanımı : Bilinçsiz kullanılan antibiyotikler sabahları ishal görülmesinin en yaygın sebeplerinden birisidir. Bu ilaçlar bağırsağın normal florasını bozarak ishale neden olabilirler.
Madde Bağımlılığı : Bağırsak tahrişine neden olan zararlı ve alışkanlık yapan maddelerin tüketilmesi bu kişileri sabahları ishal olarak uyanmak zorunda bırakabilir.
Gebelik : Kadınlarda gebelik döneminde östrojen ve HCG başta olmak üzere birçok hormonun düeyleri değişir ve gebeliğin sürdürülebilir olunması sağlanır. Hormon düzeylerinde ortaya çıkan bu değişimler ishal oluşumunu tetikleyebilir.
Uzun Vadeli Patolojik Durumlar
İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları : Chron ve üşseratif kolit gibi sık görülen infilamatuar bağırsak hastalıklarının varlığında sabahları ishal görülme olasılığı artmaktadır. Bu hastalıklar bağırsakta iltihaba neden olurlar ve sabahları ishal ve halsizlik yaparlar.
İrritabl Bağırsak Sendromu : Sabah ishalininin en yaygın semptom olarak görüldüğü hastalıkların başında gelmektedir.Bağırsak hareketlerinin seyrini ve hızını değiştirerek farklı semptomlara sebebiyet verir. Halk arasında rahatsız bağırsak sendromu olarak ta bilinir.
Alerji Varlığı : Alerjisi olan bireyler hassasiyeti oldukları besinleri tükettiğinde sabah ishali ortaya çıkabilir. Süt, yumurta, buğday, gluten, fıstık ve bazı diğer besinlere karşı sıkça görülen bir durumdur.
Sabahları İshal Nasıl Geçer? Sabah İshali Tedavisi
Önceki başlıklarda belirtmiş olduğum yaşam tarzı değişiklerine bağlı olarak ortaya çıkan sabah ishali, günlük yaşantıya yapılacak ufak müdahalelerle normale dönebilir. Eğer sabah ishalinin nedeni alerji kaynaklıysa buna neden olan besinin diyetten çıkarılması çözüm olacaktır.
Uzun vadeli patolojik durumlara yani hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan sabah ishali ise hastaneye başvurmanızı gerektirir. Hekiminize giderek durumu anlatmalı ve tedavi planınızı değiştirmelisiniz.
Bilindik ishale ve belirtilerine ek olarak şişkinlik, karın krampları, dışkıda mukus gibi belirtiler olması irritabl bağırsak sendromu lehine, karın ağrısı, kilo kaybı, yorgunluk gibi belirtilerin varlığı ise infalamatuar bağırsak hastalıklarına lehine yorumlanır ancak unutulmamalıdır ki hastanın muayenesi yapılmadan bu tip bilgiler gerçeği her zaman yansıtmayabilir.
Sabah İshali için Hangi Bölüme Gidilir?
Sabah ishali olan bireyler altta yatan nedenlere bağlı olarak farklı bölümlere yönlendirilmelidir. Öncelikle ishalin ne kadar sürdüğü, dışıda kan görülüp görülmediği gibi faktörler gözden geçirilmelidir. Bu yazımızda bahsi geçen bilgilerin birçoğu sabah ishal akşam normal dışkılayan bireyler içindir.
Sabahları ishal şikayeti ile başvurmanız gereken bölüm Dahiliye ‘dir. Dahiliye hekimi gerekli gördüğünde sizi farklı bölümlere yönlendirecektir. Buna ek olarak doğrudan dahiliye alt branşı olan gastroenteroloji bölümüne de başvurabilirsiniz.
[su_accordion][su_spoiler title=”Yararlanılan Kaynaklar” open=”no” style=”default” icon=”plus” anchor=”” class=””]
- Medical News Today : What could be the cause of morning diarrhea?
- Health Hype : Morning Diarrhea (Daily, Chronic) Causes and Treatment
[/su_spoiler][/su_accordion]
Sabah ishali hakkında merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
Merhaba bugun 1 hafta oldu magnezyum magvital 365 ilacı ve
coledan d3 vıtamın kullanıyorum ama sabahları ishal oluyor sulu şekilde bu ilaçları 1 ay kullanmam gerekıyor nedeni ilaçlar mı acaba yan etkısı de ishal var ama 1hafta sabahları sulu ishal oluyor nasıl gecer acaba
İyi günler doktor bey. Ben sürekli ishal oluyorum özellikle sabahları yani geçiyor 1-2 gün sonra tekrar başlıyor 2 haftadır böyleyim sebebi ne olabilir sizce