RDW Nedir?
RDW, kırmızı kan hücreleri olan alyuvarların boyutlarının dağılım genişliği anlamına gelen tıbbi bir terimdir. Red Blood Cell Distribution Width ifadesinin baş harflerinin birleştirilmesi şeklinde isimlendirilmiştir. Alyuvarların büyüklüklerinin farklı farklı boyutlarda olması ve bu farklılığın artması RDW yüksekliği olduğunu gösterir. RDW düşüklüğü olması durumunda ise alyuvarların boyutları arasındaki fark minimaldir. Yani tüm alvuyarlar birbirine yakın boyuttadır ve benzerdir.
Alyuvarların (kırmızı kan hücreleri) temel görevi oksijenin tüm vücuda taşınmasıdır. RDW değerinin yüksek çıkması o bireyde önceden var olan alyuvarlara ek olarak yeni alyuvarlar oluşturulduğu anlamına gelir. Bu durum kemik iliği hastalıkları ve hematolojik diğer hastalıkların tanısında ve tedavisinde önemli yer edinebilir. Bu noktada hemotoloji hangi hastalıklara bakar? başlıklı yazımızı okumanız faydalı olacaktır.
Anemi ya da kansızlık olarak ifade edilen patolojik durumun birçok çeşidi bulunmaktadır. Bu anemi türlerinin ayırt edilmesinde oldukça faydalı bir parametre olan RDW testi, hasta bireylerden alınan kan örneğinin laboratuvar koşullarında özel cihazlarla çalışılması sonucunda yapılabilir.
RDW Değeri Neden Önemlidir?
Bildiğiniz üzere RDW değeri hemogram yani tam kan sayımı değerinin bir parçasıdır. Sizi muayene eden doktorunuz hastalığınızın durumuna göre hemogram isteyebilir ancak her durumda RDW değerine bakmayabilir. Eğer bir hekim bu değere bakacaksa aşağıda vereceğim patolojik durumlardan şüphelenmelidir.
- Ameliyat esnasında geçirilen masif kan kayıpları
- Uzun süreli geçirilen ve devam eden enfeksiyon varlığı
- Ailede var olan orak hücreli anemi ve talasemi gibi kan hastalıklarının olması
- Halsizlik, güçsüzlük gibi anemi belirtilerinin ortaya çıkmış olması
- HIV, şeker hastalığı gibi hastalıkların varlığı
Bu tip patolojik durumların olması doktorunuzun RDW değerine bakmasını doğrudan olmasa bile dolaylı olarak gerektirebilir.
RDW Normal Değeri (Referans Aralığı)
Normal rdw aralığı çalışılan laboratuvara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu açıdan internet ortamından edindiğiniz normal değer aralığı yerine raporlarınızda bulunan normal değer aralıklarına bakmanız en mantıklı yaklaşım olacaktır.
Referance Range kaynağına göre yetişkinlerde %11.6 ile %14.6 veya 39 ile 46 fL aralığındadır.
Ayrıca bu değerlerin çocuklarda ve yetişkinlerde farklı farklı olacağını lütfen unutmayınız. RDW testi talasemi ve demir eksikliği anemisinin ayırımında oldukça faydalıdır. Bu referans değerlerin dışında seyreden kişilerde bu iki hematolojik hastalıktan herhangi birisini ekarte etmemize yardımcı olur.
RDW Düşüklüğü Hangi Hastalıklarda Görülür?
RDW düşüklüğü kırmızı kan hücreleri yani alyuvarların benzer boyutlarda bir arada olduğu anlamına gelir. Bu tablonun görülmesinin en sık nedenleri arasında makrositer anemi ve mikrositer anemi bulunmaktadır. Eğer RDW düşüklüğüne MCV yüksekliği eşlik ediyorsa altta yatan sebep makrositer anemidir. RDW düşüklüğüne MCV düşüklüğü eşlik ediyorsa sebep mikrositer anemi olur.
Makrositer anemi, MCV ve MCH’nin arttığı, MCHC’nin ise normal aralıkta seyrettiği bir anemi türüdür. Mikrositer anemi ise MCV ve MCH’nin azaldığı,MCHC’nin ise normal aralıkta seyrettiği bir anemi çeşididir.
RDW Yüksekliği Hangi Hastalıklarda Görülür?
Rdw değerinin yüksek olması kırmızı kan hücrelerinin farklı farklı boyutlarda bir arada olduğu anlamına gelir. Bu tablonun görülmesinin en sık nedenleri demir eksikliği anemisi, orak hücreli anemi, folik asit eksikliği, B12 eksikliği, karaciğerde kronik bir hasarın olması durumu, hemolitik anemi ve miyelodislastik sendrom varlığıdır.
RDW yüksekliği nedenlerinin net olarak tespit edilebilmesi için MCV, MCH ve MCHC değerleri ile beraber değerlendirilmesi gerekir. RDW değer düşükken düşük seyreden MCV, MCH değerleri ile yüksek seyreden MCV, MCH değerlerinin işaret ettiği hastalık farklı olmaktadır.
RDW yüksekliği tek başına belirti verebilen bir durum değildir. Bu yükseklik hali hazırda kişide var olan rahatsızlığın bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Doğal olarak bu rahatsızlığın ortaya çıkarabileceği bazı belirtiler vardır. Bunlar sıklıkla halsizlik, yorgunluk, çarpıntı, ciltte solukluk olması, nefes almada güçlük çekme, ayaklarda ve ellerde üşümeler, baş dönmesi, denge kayıpları, vücudun bazı yerlerinde uyuşmalar, saç dökülmesi ve sarılık gibi belirtilerdir.
Bu konuyla ilgili olarak merak ettiklerinizi, rdw testi sonuçlarınızı ve eklemek istediklerinizi yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 19 Şubat 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 5 Aralık 2020 tarihinde güncellenmiştir.)
Kaynakça :
