Proktoloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Proktoloji hangi hastalıklara bakar konusuna geçmeden önce birkaç bilgi verelim. Genel cerrahi ana dalının alt branşlarından biri olan Proktoloji, makat rahatsızlıkları konusunda uzmanlık ve cerrahlık gerektiren önemli bir alt tıp dalıdır. Genel cerrahi uzmanlarının 200’ü aşkın cerrahi operasyon uzmanlığı bulunurken proktoloji uzmanlarının yaptıkları cerrahi operasyonlar 10 ve üzeri olarak bilinmektedir. Fakat genel cerrahinin diğer alt branşlarının aksine proktoloji uzmanlarının yaptığı ameliyatlar makat hastalıkları alanında oldukça önemli bir tedavi sahası olarak kabul edilmektedir. Hemen genel cerrahi hangi hastalıklara bakar başlıklı yazıya geçerek genel cerrahi bölümünün baktığı hastalıklar hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Makat hastalıkları konusunda kendi içinde farklılıklar, bulgular ve cerrahi anlamda uzmanlık gerektiren birçok farklı tedavi şekli gösterse de, uzmanlığın yöneldiği alan makat hastalıkları olarak kabul edilebilir. Tabii durum yalnızca makat hastalıkları ile sınırlı değil. İnsanlar internet ortamında bu konuyla ilgili olarak şu şekilde aramalar yapmaktadırlar:

1. Proktoloji uzmanı hangi hastalıklara bakar?
2. Proktoloji hangi hastalıklarla ilgilenir?
3. Proktoloji hangi bölüme bakar?
4. Proktoloji doktorları neye bakar?

Şimdi tüm bu sorulara cevap olacak şekilde proktoloji hangi hastalıklara bakar konusuna açıklık getirelim.

Proktoloji Bölümü Neye Bakar?

Proktoloji bölümünün baktığı hastalıklar diğer bölümlere göre daha sınırlı ve az sayıdadır. Proktoloji uzmanlarının baktıkları hastalıkları kendi içinde başlıklar hâlinde sıralamak gerekirse şu şekilde olacaktır:

1. Kabızlık
2. Hemoroid
3. Makat Çatlağı
4. Makat Pıhtı Toplanması
5. Kıl Dönmesi
6. Makat Siğili
7. Makat Apsesi
8. Makatta Sarkma
9. Makatta Fistül
10. Kondilom
11. Anal Fissür
12. Anüs Estetiği
13. Mayasıl Hastalığı
14. İstemsiz Dışkı ve Gaz Kaçması
15. Crohn Hastalığı
16. Ülseratif Kolit
17. Huzursuz Bağırsak Sendromu

gibi birçok hastalığa baktığını görebiliriz. Şİmdi bu hastalıkların sık görülenleri hakkında birkaç cümle bilgi verelim.

Proktolojinin Baktığı Hastalıklar

Bu başlıkta proktoloji bölümünü ilgilendiren hastalıkların en sık görülenleri hakkında kısaca bilgiler vereceğim. Aklınıza takılan yerler olursa yorum bölümünden bana sorabilirsiniz. Haydi başlayalım.

Kabızlık

Yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları, mesleki tempo gibi birçok farklı etkene direkt olarak bağlı olmakla birlikte genetik yatkınlık faktörünün de saptandığı kabızlık, sindirim sisteminin sağlıklı çalışmaması durumlarında ortaya çıkar. Bağırsaklardaki fonksiyon kaybı en belirgin bulgular arasında yerini alırken, kronik kabızlık beraberinde hemoroid, anal fissür, anal hematom gibi pek çok hastalığa da davetiye çıkartır. Kabızlık hakkında bilgiler verdiğim yazıma https://doktordanhaberler.com/kabizlik-tedavisinin-bilinmeyenleri/ linkinden erişebilirsiniz.

Hemoroid

Kabızlığın neden olduğu en belirgin ve yaygın hastalıklar arasında yer almaktadır. Halk arasında basur olarak da tanımlanan hemoroid, dışkılama alışkanlıklarının sağlıksız ve şiddetli ağrılar ile sonlanmasına neden olur. Kabızlık nedeniyle dışkılama sırasında hastalar sürekli olarak ıkınma ihtiyacı hissederler. Bu ıkınma alışkanlıkları sonrası anüs bölgesindeki toplardamarın genişlemesine ve makat bölgesinde zaman içinde yırtılmalar, kanamalar ve enfeksiyon oluşması meydana gelir. Basur muayenesinin nasıl yapıldığını anlattığım yazıma https://doktordanhaberler.com/basur-hemoroid-muayenesi-nasil-yapilir/ linkinden ulaşabilirsiniz.

Makat Çatlağı

Kabızlık rahatsızlığının neden olduğu bir başka hastalık da makat çatlağı hastalığıdır. Makat çatlağı olarak bilinen Anal Fissür, kuru ve sert dışkının anüs bölgesinden geçişi sırasında dokuya zarar verir ve iç anüs bölgesinde çatlak, yırtılma ya da kanama meydan gelmektedir. Süreç oldukça ağrılı devam ederken dışkılama sonrası ağrılar 2 ila 3 saat arası devam edebilmektedir.

Makatta Pıhtı Toplanması

Anal Hematorm olarak adlandırılan ve yine kabızlığın neden olduğu makat bölgesindeki pıhtı toplanması, çoğu zaman basur ile karıştırılmaktadır. Kabızlık ile olan bağlantısı; ıkınma nedeniyle kılcal damarlarda meydana gelen çatlamalar bölgedeki kan akışının sekteye uğramasına ve süreç sonrası makat bölgesindeki kan akışında pıhtılaşma meydana gelmesine neden olur.

Kıl Dönmesi

Özellikle genç ve orta yaş erkeklerde sıkça rastlanan ve halk arasında kıl dönmesi olarak bilinen Pilonidal Sinüs rahatsızlığı, kuyruk sokumunda oluşan gözeneklerden cilt altına giren kıl ve elbise tüylerinin bir doku oluşturması olarak tanımlanabilir. Cilt altına giren bu tür tüy ve kılları yabancı madde olarak kabul eden metabolizma, bu yabancı maddeler üzerinde koruyucu bir zar oluşturur ve dışarıdan fark edilen bir gözenek hâline gelir. Belli aralıklarla bölgede toplanan kıl topağını sıvı hâlde vücuttan atmak için işlem gören vücut sistemimiz nedeniyle sancılı bir süreç yaşarız. Kıl dönmesi hakkında bilgiler verdiğim yazıma https://doktordanhaberler.com/kil-donmesine-hangi-bolum-bakar/ linkine tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Makat Siğili

Anal bölgede olması nedeniyle bulaşıcı özelliği bulunan makat siğili, cinsel ilişki sırasında oldukça kolay bulaşabilmektedir. HPV virüsü olarak tanımlanan virüsün bulaşıcı özelliği oldukça fazladır. Tedavi sonrası takibi 1 ayı geçmekle birlikte tedavi sonrası devam etmesi durumunda 6 aylık bir süreçte takibi yapılmalıdır.

Makat Apsesi

Genel bulgular doğrultusunda saptanan hastalık verilerine bakıldığında çoğunlukla salgı bezlerinin tıkanması ya da işlev kaybı nedeniyle ortaya çıkan makat apsesi, makat bölgesinde aniden ortaya çıkan şişkinlik, enfeksiyona neden olabilecek zararlı doku oluşumu ve beraberinde getirdiği ağrılar ile kendisini belli etmektedir. Ciddiye alınmaması nedeniyle daha büyük sorunlara yol açan makat apsesi, genellikle hastalar tarafından müdahaleye uğramaktadır. Bu gibi durumlarda doktor kontrolünde muayene olmanız gerekmektedir. Zira ortaya çıkan apseye kendiniz müdahale ettiğinizde içindeki bakteriler daha ciddi makat hastalıklarına neden olabilmektedir.

Proktoloji Bölümünde Hangi Tetkikler Kullanılıyor?

Proktoloji bölümünde önceki başlıklarda belirttiğim hastalıkların tam manasıyla teşhis edilebilmesi için proktologun muayenesi gerekmektedir. Proktoloji uzmanı hekim muayenesi sırasından bazı kan tahlilleri ve tetkiklerin yapılmasını isteyebilir. Peki proktolojide hangi tetkikler yapılır?

1. Anoskopi
2. Kolonoskopi
3. Rektal Muayene
4. Endorektal Ultrason
5. Proktoskopi
6. Sigmoidoskopi

Tüm bu teknikler ve yöntemler proktolojinin ilgilendiği hastalıkların tanısının koyulması veya tedavisinin takibi için kullanılmaktadır.

Ne Zaman Proktoloji Bölümüne Başvurmalıyım?

Proktoloji bölümünde genellikle genel cerrahi gibi farklı anabilim dallarında görev yapan hekimlerin yönlendirmesi sonucu muayene yapılmaktadır. Bu tip yönlendirmeler dışında aşağıdaki şikayetlerin varlığında proktoloji bölümünden randevu alarak muayene olmaya gidebilirsiniz.

1. Anal bölgede kaşıntı
2. Anüsten kanama veya akıntı
3. Anal bölgede yanma
4. Anal bölgede ağrı
5. Anal bölgede siğil görülmesi
6. Büyük abdestin kaçırılması

Tüm bu durumlar ortaya çıktığında en yakın sağlık kurumuna başvurarak muayene olmaya gitmelisiniz.

---

Proktoloji hangi hastalıklara bakar başlıklı konumuzu bitirmiş bulunuyoruz. Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.

(Bu yazı ilk defa 15 Şubat 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 27 Ocak 2021 tarihinde güncellenmiştir.)