Kadınlarda adet döneminde ortaya çıkan baş ağrılarından biri olan menstrüel migren, tüm yaşam döngüsü boyunca çekilmez hale gelebilir. Adet migreni olarak bilinen bu hastalığa yakalanan kadınlarda sıklıkla regl döneminde migren atakları yoğunlaşırken ayın diğer periyotlarında çok zorlamaz. Bu yazımda adet dönemi migreni hakkında detaylı bilgiler vereceğim. O halde yazımıza geçelim.
Menstrüel Migren Nedir?
Menstrüel Migren, kadınlarda görülen gebelik, oral kontraseptif gibi ilaç kullanımı ve menopozdan etkilenen bir migren çeşididir. Geçmiş yıllarda yapılan çalışmalarda östrojen miktarıyla ilişkisi tespit edilmiştir.
Adet migreni olarak ta bilinen bu hastalıkta ortaya çıkan baş ağrısı, normal zamanlarda oluşan baş ağrısından çok daha şiddetlidir ve 2-3 gün kadar sürebilmektedir. Genellikle normal baş ağrısı için kullanılan ağrı kesicilere karşı cevapsızdırlar.
Adet Migreninin Tipleri Nelerdir?
Adet migreninin iki adetalt tipi bulunmaktadır. Bunlar:
- Saf Menstrüel Migren
- Menstrüel Dönemle İlişkili Migren
Saf menstrüel migren yalnızca dönemlerle ilişkilidir ve her 7 kadından biri bu dertten muzdariptir. Menstrüel döneme ilişkili migren ise normal dönemlerde olduğu gibi adet dönemlerinde de ortaya çıkma eğilimindedir.
Kadınların yaklaşık olarak yüzde 60’ında zamanla bu hastalığa rastlanmaktadır.
Menstrüel Migrenin Nedenleri Nelerdir?
Menstrüel migrenin nedenlerinin ortaya çıkarılması amacıyla birçok çalışma yapılmış ve birkaç teoriye ortaya atılmıştır. Bunlar arasında en göze çarpanları şunlardır:
- Menstrüel dönemlerin başlamasından önce östrojen seviyelerinde meydana gelen belirgin düşüş baş sinirlerini etkileyebilmekte ve bein kanlanmasında bir takım değişikliklere sebep olabilmektedir. Bu durum migreni tetikleyebilir.
- Yine menstrüel periyodun ilk 2 -3 gününde prostaglandinlerin seviyelerinde meydana gelen belirgin artışın migreni tetikleyici etkisi olabilmektedir.
- Ayrıca daha az kabul gören başka bir teoride ise serotonin hormonlarının kadın vücuduna etkisinin migreni tetikleyebileceği öne sürülmüştür.
Menstrüel Migrenin Belirtileri Nelerdir?
Adet migreninin belirtileri, kadınların hayatlarının yüzde 20 sinde görülebilmektedir. Bir çok kadın aurasız migrenden şikayetçidir. Menstrüel migrenin belirtileri şu şekildedir:
- Adet migreni tipik olarak bulantı ve kusma hissiyle ortaya çıkmakta ve tek taraflı, zonklama şeklinde baş ağrısıyla karakterizedir.
- Yorgunluk ve halsizlik
- Kabızlık sorunları
- İdrara çıkmada azalmaların olması
- Kordinasyon bozuklukları
- Tuz ve çikolataya olan ilgide aşırı artış
Menstrüel Migren Nasıl Teşhis Edilir?
Adet migreninin tanısını kesinleştirmek için bir test bulunmamaktadır. Uluslararası Baş Ağrısı Derneği adet dönemi migreninin tanısını standardize edebilmek amacıyla tanı kriterleri yayınlamıştır.
Saf ( Gerçek) Menstrüel Migrenin Tanı Kriterleri
- Adet döneminde olan bir kadında tarifediğimiz baş ağrısının ortaya çıkması ve bu durumun aurasız bir şekilde oluşması
- Ataklar adet dönemi başlangıcından 2 gün önce veya adet dönemi bitişinden 3 gün sonraya kadar başlangıç gösterebilmekte ve farklı adet dönemlerinde de benzer belirtilerin olması
Adet Dönemi İle İlişkili Migrenin Tanı Kriterleri
- Adet dönemindeki kadında aurasız bir şekilde migren belirtilerinin görülmesi
- Ataklar adet dönemi başlangıcından 2 gün önce veya adet dönemi bitişinden 3 gün sonraya kadar başlangıç gösterebilmekte ve adet dönemi dışında da belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Aurasız Migrenin Tanı Kriterleri
- 4 ile 72 saat arasında sürebilen baş ağrısı
- Orta şiddetli ağrı, tek taraflı ve zonklama şeklinde olması.
- Ağrının aktivite ile şiddetinin artması
- Işık ve sese duyarlılık artışı ile mide bulantısı veya kusmanın eşlik etmesi
- Baş ağrısının başka hiçbir nedeninin olmaması
Ayrıca bu hastalarda ağrılarla ilgili olarak 3 aylık not tutması önerilir.
Menstrüel Migren Tedavisi
Menstrüel migrenin tedavisi atakların şiddeti, adet döneminin düzenliliği, ağrının şiddeti, kramp olup olmadığı, hastanın kontrasepsiyon isteği gibi birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir.
Hastalığın akut döneminde oral bazı ilaçlar, burun spreyleri ve enjeksiyon formunda farmakolojik ajanlar kullanılır. Hafif ataklarda triptan türünde ilaçlar oldukça etkilidir. Naproksen ve ibuprofen gibi ilaçlarında hafif migrende etkili olduğu bilinmektedir.
Orta şiddette bulantı ve kusmanın eşlik ettiği migrende oral olarak kullanılan ilaçların faydası olmayacaktır. Triptan türü ilaçların enjeksiyon formları daha etkilidir. Tahmini olarak 10 dk içerisinde rahatlama sağlanır. Alternatif olarak bazı burun spreyleri de kullanılabilir.
Adet Migreni Nasıl Önlenir?
Adet migreni nasıl geçer, nasıl önlenir sorusunun cevabı birkaç farklı mini stratejiden geçmektedir. Bunlar:
- Uygun zamanlarda oral kontraseptif kullanarak menstreül periyodu ertelemek ( Eğer migren aura ile ilişkili ise inme riski olduğu için oral kontraseptif kullanılmamalıdır.
- Adet dönemi başlangıcında tuz kısıtlamasına gidilmesi migrenin sıklığını veya şiddetini azaltabilmektedir.
- Diyet değişiklikleri oldukça önemlidir.
- Yeterli uyku ve stresli durumlardan uzaklaşma da önem arz etmektedir.
Dilerseniz Auralı Migren hakkında hazırlamış olduğum detaylı yazıyı inceleyebilirsiniz.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
Kaynakça:
