Tıp dünyasında aortolik oklüzif hastalık olarak ta adlandırılan Leriche Sendromu, distal abdominal aort, iliak arterler ve femoropopliteal damarların tutulum gösterdiği ateroskleroz ile seyreden tablonun bütünüdür. ABD istatisitiklerine bakıldığında bu hastalıktan 8.5 milyon bireyin etkilendiği ve bunların yaklaşık olarak yüzde 20’sinin 60 yaşın üzerinde olduğu bilinmektedir. [1]Minimally Invasive Management of Severe Aortoiliac Occlusive Disease – PubMed (nih.gov)
Leriche Sendromu Nedir?
Leriche Sendromu, renal arterlere gitmeden distal aortanın tıkanmasıyla giden bir aorta – iliak tıkayıcı damar hastalığıdır. İliak bölgede bir tıkanma olduğu için alt ekstremite tam anlamıyla kanlanamaz.
İlk olarak 1914 yılında Robert Grahman tarafından tanımlanan hastalığın belirtilerinin sistematik bir şekilde tanımlanmasını Fransız cerrah Henri Leriche yapmıştır. [3]Leriche Syndrome – StatPearls – NCBI Bookshelf (nih.gov)
Leriche Sendromu’nun Belirtileri
Mide bölgesi, penis ve bacaklarda kanlanma ile ilgili sıkıntılar ortaya çıkar. Sıklıkla karşımıza üçlü olarak topallama, cinsel işlev bozukluğu ve femoral nabız yokluğu ile gelir.
Leriche sendromunun 6 adet belirtisi vardır ve hepsi “p” ile başlar:
- Prostration : Halsizlik
- Pain : Ağrı
- Paralysis : His kaybı
- Pallor : Solgunluk
- Pulselessness : Nabızsızlık
- Parasthesia : Parestezi
Leriche Sendromunun Nedenleri
Aterosklerotik tıkanıklığa bağlı olarak aterosklerozun görülmesi, kan damarlarının iltihaplanmasına bağlı olarak vaskülit görülmesi ve tromboz bu hastalığın temel mekanizmasını oluşturmaktadır.
Ateroskleroz için değiştirilebilir risk faktörlerini sayacak olursak akla hipertansiyon, diabetes mellitus, nikotin düzeyi, hiperlipidemi, hiperglisemi ve homosistein düzeyi gelmektedir. Yaş, cinsiyet, ırk ve aile öyküsü ise ateroskleroz için değiştirilemeyen risk faktörleri arasında sayılmaktadır. [4]Leriche Syndrome (nih.gov)
Lercihe Sendromunun Teşhisi
Bu hastalığın teşhis edilebilmesi için bazı kan tahlilleri istenmektedir. Bu tahlil sonuçlarıyla beraber değerlendirilen Manyetik Rezonans Görüntüleme ya da Bilgisayarlı Tomografi görüntülemesi sonuçları bizi tanıya götürür.
Hastalarda ilk olarak alt ekstremitelerin perfüzyonunun değerlendirilebilmesi için ABI yani ayak bileği brakiyal indeksi bakılmalıdır. Bu şekilde ayak bileği çevresinde bulunan damarların kanlanmasına bakılmış olur. [5]Comparative diagnostic value of ankle-to-brachial index and transcutaneous oxygen tension at rest and after exercise in patients with intermittent claudication – PubMed (nih.gov)
Leriche Sendromu Tedavisi
Leriche sendromunun tedavi edilebilmesi için öncelikle hastanın tedavi planı ve yol haritasının çizilmesi gerekir. Öncelikle hastaya özel olan risk faktörleri belirlenmelidir. Örneğin sigara içilmesi, hastada diyabetes mellitus olması ya da yüksek seyreden lipid değerleri.
Antiplatelet ilaçlar yine yol haritamızda mutlaka bulunmalıdır. Çünkü inme, kalp krizi ve pıhtı atma gibi durumları yavaşlatıcı etkisi vardır.
Zayıf kalan alt ekstremite kasları için düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır. Bu sayede kas gücü artırılamasa bile korunmalıdır.
Pıhtı atması durumunda cerrahi tedavi seçenekleri değerlendirilir. Cerrahi tedavi seçenekleri arasında tromboendarterektomi, aortobifemoral bypass ve perkütan translüminal anjiyoplasti gibi seçenekler bulunmaktadır. [6]Use of extraperitoneal iliac artery endarterectomy in the endovascular era – PubMed (nih.gov)
Lerice Sendromu Yaşam Beklentisi
Herhangi bir şekilde tedavi almayan hastalarda prognoz kötüdür ancak modern tıbbın gelişmesi ile prognoz iyileştirilmektedir. Tedavi almayan ve progresyon gösteren bazı hastalarda kalp yetmezliği, miyokard iskemisi/enfarktüsü, kangren gibi komplikasyonlar gelişebilir.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
Kaynakça
