İnsan vücudu,kendisini korumak için farklı mekanizmaları kullanmaktadır. Özellikle savunma mekanizmalarının devreye girmesi için vücuttaki yabancı maddelerin tanınması gerekmektedir. Lökosit antijeni B27 (HLA-B27) beyaz kan hücrelerinde bulunur ve bir proteindir. Bu proteinlerin tespiti için HLA-B27 testi yapılır.
Beyaz kan hücrelerinde yaygın olarak bulunan lökosit antijenleri (HLA), bağışıklık sisteminin devreye girip girmemesini belirleyici bir rol oynamaktadır. Buna göre söz konusu antijenler, algıladıkları maddelerin vücuda ait bir doku mu yoksa enfeksiyona neden olacak zararlı bir madde mi olduklarını anlar ve bunu gerekli yerlere iletir.
Lökosit antijenleri genel olarak insan vücudunun korunmasında etkiliyse de HLA-B27, bağışıklık sistemindeki işlev bozukluğuna neden olabilir ya da mevcut bir bozukluğun biraz daha ilerlemesini sağlayabilir. Söz konusu durum ise bağışıklık sisteminin insanda bulunan sağlıklı hücrelere saldırmasıyla sonuçlanacaktır. Bu ise insanların sağlıklarını ciddi şekilde tehdit edecek ve bazı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olacaktır. Juvenil romatoid artit ya da spondilit benzeri hastalıklar, böyle bir durumda sıklıkla görülmektedir.
HLA-B27 Testi Nedir?
Bu test, beyaz kan hücrelerinin yüzeyinde lökosit antijeninin olup olmadığını anlamak amacıyla yapılmaktadır. Tespit edilecek olan HLA-B27 miktarına bağlı olarak teşhis konulur.
HLA-B27 Testi ve Yapılış Amaçları
Bu test bazı hastalıkların tanısının konulması ya da hastalığın ilerleyişini izlemek amacıyla yapılır. HLA-B27, otoimmün ve immün aracılı hastalıklarla doğrudan ilişkilidir. Buna göre yapılacak olan testin sonuçları:
- Ankilozan spondilit: Omurgadaki kemiklerin iltihaplanması
- Reaktif artrit: Eklemlerinizin, idrar yollarının ve gözlerin iltihaplanması ve ciltte lezyon oluşması
- Juvenil romatoid artrit
- Anterior üveit: Gözün orta tabakasında şişlik ve tahriş
Bu hastalıkların belirlenmesi için HLA-B27 testi istenebilir. Hastalıklarla test sonuçları arasındaki ilişki şu şekildedir:
- Juvenil romatoid artirit (JRA): Hastaların % 80’inde
- Reaktif artirit: Hastaların % 50 – 80’inde
- İzole akut anterior uveit: % 40 – 70’inde
Yukarıda belirtilen oranlar, HLA-B27 testinin pozitif çıkma oranlarıdır. Bu da hastalıklarla bu antijenin ilişkisini göstermektedir.
HLA-B27 Belirtileri
Bu antijen, insan vücudunda görüldüğünde bir takım belirtilerin de oluşmasına neden olmaktadır. Söz konusu belirtiler şunlardır:
- Eklem ağrısı
- Boyun, omurga ya da göğsün sertliği veya şişmesi
- Cilt lezyonları ve beraberinde eklem ya da idrar yolu iltihabı
- Gözde tekrarlayan iltihap
Bu semptomların görüldüğü hastalardan HLA-B27 testi istenebilmektedir.
HLA-B27 Testi Nasıl Yapılır?
Bu test, standart bir kan alma işlemi ile yapılmaktadır. Koldan ya da uygun bir damarın bulunduğu bölgeden küçük bir iğne yardımı ile kan alma işlemi yapılır. Alınan kan bir tüp içerisine aktarılır ve buradan laboratuvar gönderilir.
Bu testten önce özel bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur fakat hastaların kullandıkları ilaçları doktorlarına iletmesi faydalı olacaktır. Bazı ilaçların kanda bir takım değişimler meydana getirmesi, testin sonuçlarının tam olarak belirlenmesini engelleyebilir.
HLA-B27 Testi Komplikasyonları
Kan alımı sırasında yaşanacak bir takım komplikasyonlar söz konusudur. Yaşanan en önemli komplikasyon hafif bir ağrı ve kanamadır. Meydana gelebilecek diğer komplikasyonlar şunlardır:
- Bayılma
- Baş dönmesi
- Cildin altında kan birikmesi
- Kan alınan bölgede enfeksiyon oluşması
- Aşırı kanama
- Damar bulmada zorluk
HLA-B27 Testi Pozitif ise Nasıl Yorumlanır?
Yapılan testin sonucu pozitif ise kanda HLA-B27 olduğunu göstermektedir. Hastada bunun yanında kronik ağrı, X ışınları ile tespit edilebilen kemiklerdeki dejeneratif değişiklikler ya da infalamasyon varsa AS, otoimmun hastalıklar ve Reiter hastalıklarının olduğu ciddi şekilde desteklenir. Hastanın yaşın henüz 40 değil ve genç ise bu bulguların kesinlik düzeyi daha yüksek iken hastanın yaşı ilerledikçe farklı durumları gösterme ihtimali de ortaya çıkar.
HLA-B27 Testi Negatif ise Nasıl Yorumlanır?
Testin sonucu negatifse kanda HLA-B27 yoktur. Bu durum kişilerin durumu ile ilgili kesin bir bilgi vermez. Yani test sonucu negatif diye yukarıda belirtilen hastalıkların olmayacağı söylenemez. Klinik açıdan anlamlı bir sonuç değildir testin negatif olması. Bunun söylenebilmesi için otoimmun hastalıklar için yapılan diğer testlerin de uygulanması ve onların da negatif olması gerekir.
Testten elde edilen sonuçların kişilere göre ayrı yorumlanması gerekir ki bunu da doktorların yapması gerekiyor. Testin sonucunun pozitif olması bazı hastalıkların olduğunu destekler fakat kesin olarak göstermez. Test sonuçlarına bu gözle bakılmalıdır.
HLA-B27 ile İlgili Bilinmesi Gereken Diğer Hususlar
İnsanların genetik yapısı, HLA antijenlerinin olup olmadığını göstermektedir. Anne ya da babadan geçen genler, bu antijenlerin görülmesinde etkilidir. Ailesinde HLA-B27 kaynaklı rahatsızlıklar geçirenlerin de büyük bir risk altında olduklarını bilmesi gerekiyor. Bundan dolayı da düzenli olarak kontrollerin yapılması, erken teşhis ve tedavi sürecini olumlu etkileyecektir.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.
