Engelli Raporu Nedir? Nereden ve Nasıl Alınır?

Engelli Raporu Nedir?

Engelli bireylerin engellerinin ispatı için yasal evrak olarak tanımlanabilecek engelli raporu, Sağlık Bakanlığı’nın söz konusu raporu vermeye yetki verdiği tam teşekküllü hastanelerden alınabilmektedir. Var olan raporunda güncelleme ya da ekleme yaptırmak isteyen engelli yurttaşlar dışında ilk kez engelli raporu alacak olan bireyler için engelli raporu hakkında bilmeniz gerekenleri ve yapılacak olan başvuru aşamalarının ne şekilde ilerlediğine dair madde madde ilerleyeceğiz. İşleyiş sırası dışında engelli raporu alacak bireylerin akıllarındaki bir takım sorulara da cevap arayacağız.

İlk Kez Engelli Raporu Alacağım, Ne Yapmalıyım?

Sağlık Bakanlığı’nın engelli raporu vermekle yetkili kıldığı herhangi bir devlet hastanesinin hakem heyeti bölümüne gerekli evraklar ile başvuruyorsunuz. Başvuru sonrası elinizdeki evraklarda yer alan bölümlerde muayene oluyorsunuz. Muayenelerin ardından hakem heyetindeki ilgili memura evrakların teslimini yapıyor ve son olarak heyet günü alıyorsunuz. (Heyet günü tarihleri hastaneye göre değişkenlik göstermekle birlikte 1 hafta ile 2 ayı bulabilmektedir.) Bu noktada Heyet Raporu ile ilgili hazırlamış olduğumuz detaylı yazımızı okumanızı öneriyoruz.

Engelli Raporu Almak için Gerekli Evraklar Neler?

Engelli raporu alabilmek için gerekli evrakların başında nüfus cüzdanı ve fotokopisi gelmektedir. 5 adet son 3 ayda çekilmiş vesikalık fotoğraf ve hastane hakem heyetinden doldurmanız için verilen dilekçe gereklidir.

(Söz konusu evraklar hastaneden hastaneye değişkenlik göstermekle birlikte temel evraklar bu üç madde şeklinde sıralanabilir.)

Engelli Araç Alımı için Gerekli Evraklar

Raporu Özel Hastaneden Alabilir miyim?

Engelli raporunun özel hastaneden alınır mı sorusunun cevabı nettir : hayır. Yalnızca Sağlık Bakanlığı’nın ilgili mevzuatta yer verdiği devlet hastanelerinden rapor alabilirsiniz.

Herhangi Bir Engelim/Rahatsızlığım yok, Yine de Engelli Raporu Alabilir miyim?

Herhangi bir rahatsızlığınız olmadığı takdirde engelli raporunu alabilmeniz mümkün değildir. Zira engelli raporu, engelli yurttaşların sağlıkla ilgili sorunlarını resmi ve kamusal alanda ispat niteliği taşıyan bir evraktır.

Engelli Raporu Ölçüsü Nedir?

Yine engelli raporunun ölçüsü ile ilgili bu sorununda cevabı nettir. Engelli raporu, mevzuatta yer aldığı üzere %40 ve üzeridir.

%40 Dereceyi Nasıl Alabilirim?

İlk aşamada ilgili hastanenin hakem heyetine gerekli evraklar ile yapacağınız başvuru sırasında rahatsızlığınızla ilgili bölümlere yönlendirileceksiniz. (Bazı hastanelerde engelli raporu için bütün bölümlere girmeniz gerekmektedir.) Örnek: Kalple ilgili bir rahatsızlığınız var fakat kulak burun boğaz bölümünde de muayene olmanız gerekebilir. Ya da ortopedik bir rahatsızlığınız var ise, nöroloji bölümünde muayene olmanız gerekebilir.

Dilerseniz detaylıca hazırlamış olduğumuz Hakem Hastaneleri ile ilgili yazıyı okuyarak hakem hastaneleri ve raporları hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

%40 Alamıyorum, Ne Yapmalıyım?

Engelli raporunuzu almanızı gerektirecek rahatsızlığınız için muayene oldunuz ancak yüzde 40 alamıyorsanız mevzuatta belirtilen farklı hastanelere gidebilirsiniz.

%40 Dereceyi Yalnızca Tek Bir Rahatsızlığımdan Dolayı Alabilir miyim?

Hayır. %40 dereceyi tek bir rahatsızlığınızdan dolayı da alabilirsiniz, 10 farklı bölümün muayene sonrası verdiği derecelerin toplamıyla da. Örneğin kardiyolojiyi ilgilendiren bir rahatsızlığınız mevzuatta %30’a tekabül ederken, ortopedi bölümünde girdiğiniz muayene sonrası %10 ile derece alabilir, toplamda %40 rapor alabilirsiniz.

%39 Raporum Var, Ne Yapmalıyım?

Birçok engelli yurttaşımız ilgili mevzuattaki bu sıkıntıdan mustarip. Fakat %40 altında kalan (Evet, %39 bile olsa) raporlar engelli raporu olarak kabul görmüyor. Bu durumda farklı bir aşamaya geçmeniz gerekiyor.

Elinizdeki engelli raporu ile bağlı olduğunuz İl Sağlık Müdürlüğü’ne giderek Sosyal Hizmetler departmanından itiraz dilekçesi dolduruyorsunuz. (İl Sağlık Müdürlüğü’ndeki memurlar yardımcı olacaktır.) Aynı gün işleme konan dilekçeniz en geç 2 hafta içerisinde sonuçlanır ve İl Sağlık Müdürlüğü’nden aranırsınız. Ardından İl Sağlık Müdürlüğü’nün yönlendirdiği bir başka devlet hastanesinde engelli raporu almak için muayene işlemlerine başlarsınız. (Eğitim araştırma, devlet hastanesi ya da tıp fakültesi gibi.)

%40 Derece ile Engelli Raporu Aldım. Ne Zamana Kadar Geçerli?

Bu aşamada sizin yapmanız gereken herhangi bir şey yok. İlgili kuruldan verilen raporda (rahatsızlığınızın türüne ve seviyesine bağlı olmakla birlikte) rapor devamlılık süresi belirtilmektedir. Engelinize bağlı olmakla birlikte süresi olan raporlarda rapor geçerlilik tarihi de belirtilmektedir.

Engelli Raporundaki Dereceler Neyi İfade Eder?

%40 baremi engellilik derecesi olarak tanımlanabilir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi %39 rapor almanız durumunda sistemden engelli görünemiyorsunuz. Fakat derecenizin %40 ve üzeri olması durumunda engelli raporu almış kabul ediliyorsunuz.

Bu dereceler arttıkça farklı haklara sahip oluyorsunuz. Örneğin %90 derece ile rapor almanız durumunda ÖTV ödemeden araç alabiliyorsunuz. Tabii ÖTV ödemeden araç almak için %90 rapor şart değil. Raporda “Özel donanımlı araç kullanabilir,’ ibaresi yer alıyorsa, derece kaç olursa olsun ÖTV indirimi ile araç sahibi olabilirsiniz. Fakat raporunuzda söz konusu ibare yer almıyorsa raporda yer alan derecenin %90 olması şart.

Not: Son dönemde bu alanda yapılan yeni torba yasa düzenlemeleri ile söz konusu araç alımlarında kısıtlamalar meydana geldi. Önceden mevcut raporunuz ile dilediğiniz aracı ÖTV ödemeden alabiliyorken, yapılan yeni yasa değişiklikleri ile artık “ÖTV’siz fiyatı 90.000 TL olan” araçlara sahip olabiliyorsunuz. Fakat bu değişikliğin ardından söz konusu yasada son düzlüğe gelinmiş değil.

%40 veya Daha Yüksek Derece Rapor Aldım, Haklarım Neler?

Engelli raporu almanız durumunda kamusal ve sosyal haklarınız (torba yasa ile yeni kısıtlamaların gelmediği sürece) birçok alanda korunuyor. Bu hakları başlıklar hâlinde sıralayalım.

1. Şartlara uymanız durumunda 2022 evde bakım maaşı almaya hak kazanırsınız. Bu şartları alt maddeler hâlinde sıralayalım:
   • %40 ve üzeri raporunuz varsa
   • Hane halkının kişi başına gelir denkleminde nüfus/bölü gelirde 483,64 TL’yi geçmiyorsa
   • 18 yaşından büyükseniz, sigorta priminiz yatmıyor ve geliriniz yoksa ya da hane içinde hane sayısı/kişi başına gelir hesabında 100 TL üzeri değilse, 2018 itibariyle kesinleşen tutarlar doğrultusunda Ocak 2018 tarihinde 1068 lira 15 kuruş, Temmuz 2018 itibariyle 1105 lira 54 kuruş ödenek alırsınız. (Söz konusu rakamlar 3 ayda bir verilen rakamlardır.)
2. Engelli raporu almak için başvurduğunuz hiçbir hastane ilgili rapor için sizden ücret talep edemez.
3. Bütün hastane, poliklinikler ve sağlık kurumlarında önceliğiniz vardır.
4. Bazı il ve ilçelerde belediyelerin aldıkları kararlar doğrultusunda engelli bireyler şehir içi otobüs, minibüs ve vapur gibi ulaşım araçlarını ücretsiz ya da indirimli kullanabilir.
5. Yine bazı belediyeler su, elektrik, doğal gaz ve belediyelerin verdikleri sosyal hizmetlerden ücretsiz ve indirimli faydalanabilmektedir.
6. 200 metrekareyi geçmeyen meskeniniz varsa emlak vergisinden muaf olabilirsiniz.
7. İŞKUR kaydınız doğrultusunda çeşitli haklara sahip olabilirsiniz. İŞKUR ve belediyelerin açtıkları sosyal hizmetlerden, meslek edinme kurslarından, rehabilitasyon merkezlerinden ücretsiz ya da indirimli faydalanabilirsiniz.
8. %50 dereceye sahip engelli raporunuz varsa ve raporda “Ağır Engelli” ibaresi yer alıyorsa Evde Bakım Maaşı almaya hak kazanırsınız.
9. Yukarıdaki maddelerde değindiğimiz üzere şartlara uymanız durumunda (ilgili torba yasanın kesinleşmesiyle birlikte) ÖTV indirimi ile araç sahibi olabilirsiniz.
10. Karayolları ve TCDD ile yapacağınız bütün yolculuklarda mevcut bilet fiyatları üzerinden %25 ila %40 arasında indirimle seyahat etme hakkına sahip olabilirsiniz.
11. Türk Hava Yolları şirketinde yapacağınız bütün uçuşlarda %25 indirim hakkına sahip olursunuz.
12. Müzeler, ücretli fuar alanları, milli parklar, belediyelerin eğlence ve konserlerinde yine engellilere yönelik ücretsiz ve indirimli haklardan faydalanabilirsiniz.
13. Cep telefonu ve internet faturalarınızı GSM operatörlerinin engelli yurttaşlara sağladığı indirimli kampanyalar ile daha uygun fiyatlarla ödeyebilirsiniz.
14. GSM operatörleri dışında D-SMART gibi ulusal telekomünikasyon ve uydu yayıncılığı alanındaki firmalardan alacağınız hizmetten indirimli faydalanabilirsiniz.
15. Engelli bireyler için yapılan EKPSS sınavına girebilir, devlet dairelerine mesleğiniz doğrultusunda atabilirsiniz.
16. EKPSS dışında mevcut raporunuz ile (%40 olması şartıyla) özel sektörde engelli kontenjanından istihdam edilebilirsiniz.

Engelli Sağlık Kurulu Raporu Rehberi 2022

---

Bu konuyla ilgili olarak merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağız.