Civa Zehirlenmesi Öldürür mü? (Dikkat!)

Tıbbi Kontrol : Bu yazı tıbbi açıdan Dr. Erhan Yavuz tarafından kontrol edilmiştir. ✔️ İçerik Politikası

Civa zehirlenmesi belirtileri iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunlar akut belirtiler ve kronik belirtilerdir. Belirtilerde ise maruz kalınan civanın çeşidine ve miktarına göre değişmektedir. Akut belirtiler civaya yüksek miktara maruz kalıp kısa sürede kurtulma durumlarında görülür. Civanın ağızdan alınması veya civa buharının solunması ile ortaya çıkar.

civa zehirlenmesi neden olur
Civa zehirlenmesi ile ilişikili görsel.

Akut belirtiler arasında nefes darlığı, bronşit, öksürük belirtileri akciğer tarafından emilen civa nedeni ile görülür. Ayrıca ateş, titreme, başta ağrı, dilde metalik tat hissi, karında ağrı, kusma ve kanlı ishal civa zehirlenmesi olaylarında görülen belirtiler arasındadır. Yüksek toksin oranına sahip olması nedeni ile böbrek hastalıklarına da neden olabilmektedir.

Kronik civa zehirlenmesi belirtileri ile kişinin civaya uzun süre maruz kalması durumlarında ortaya çıkmaktadır. Özellikle Nörolojik ve Psikolojik etkileri görülebilir. El titremesi, ağız içerisinde ve diş etlerinde ülsere yaraları, uykusuzluk, yorgunluk, sinirlilik hali, utangaçlık, güven kaybı, depresyon, hafıza kaybı, kişilik davranışlarında değişmeler kronik civa zehirlenmelerinde görülebilmektedir. Organik civa zehirlenmelerinde ise yorgunluk, işitme kaybı, görme bozuklukları gibi belirtiler görülebilmektedir.

Civa Zehirlenmesi Öldürür mü?

Civa, oda sıcaklığında sıvı halde kalabilen tek metaldir. Kolaylıkla buharlaşabiliyor olması civanın solunmasına neden olmaktadır. Civa akut ve kronik olarak insanları zehirleyebileceği gibi organik yani yüksek miktarda balık tüketimi ile de zehirleyebilmektedir. Zehirlenme sonrasında ise birçok organ civadan olumsuz etkilenmektedir. Akciğer, beyin, solunum yolları gibi birçok yerde hasarlara yol açmaktadır. Bu nedenle insan sağlığı için oldukça zararlıdır.

Civa zehirlenmesi öldürür konusunda  civa zehirlenmesi sonrasında hemen müdahale edilmelidir. Müdahale edilmediği taktirde birçok organ olumsuz etkilenerek büyük zararlara neden olabilmektedir. Özellikle böbreklerde toksinlerden dolayı hasarlar oluşmaktadır. Civa zehirlenmesi sonrasında ise gerekli tedavi işlemlerinin başlamaması insanların daha ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya gelmesine nede olabilmektedir.

Civa Zehirlenmesi Nasıl Anlaşılır?

Civa zehirlenmesi nasıl anlaşılır konusunda en önemli durum hastanın öyküsünün dinlenmesidir. Akut bir şekilde diren civaya maruz kalanlarda bazı tetkikler yapılabilmektedir. Kronik olarak sürekli civaya maruz kalmış kişilerde de bu durum yapılacak bazı analizler ile tespit edilebilmektedir. Civa zehirlenmesinin tespit edilmesi için kan tahlili, idrar tahlili sonuçları incelenerek zehirlenme konusunda bilgi sahibi olunabilmektedir.

Yüksek derecede civaya maruz kalanlarda ise saç analizi yapılarak civaya maruz kalınıp kalınmadığı anlaşılmaktadır. İdrar sonuçlarının 50mcg/gün ve daha yüksek olması ciddi derecede civaya maruz kalındığı anlamına gelir. Normal değeri ise 15mcg/gün altında olması gerekir. Kan tahlillerinde ise bu değer 10ng/ml seviyesinin altında olması gerekir ve 50ng/ml üzeri toksik doz olarak görülür.

Civa Zehirlenmesi Nasıl Olur?

Civa zehirlenmesi üç farklı şekilde meydana gelebilmektedir. Bunlardan biri civa ile direk temastır. Ağız veya solunum yolu ile yüksek seviyede civaya maruz kalındığında zehirlenme durumu ortaya çıkabilir. Bu duruma akut zehirlenme denmektedir. Bir diğer zehirlenme çeşidi ise kronik zehirlenmedir. Bu zehirlenme türünde uzun sürekli civaya maruz kalma durumu söz konusu olmaktadır. Kişi özellikle belirli bir süre sürekli olarak civa soluduğunda ortaya çıkar.

Civa zehirlenmesi nasıl olur konusunda bir diğer zehirlenme türü ise organik zehirlenmedir. Bazı balıklarda civa bulunmaktadır. Bu balıkları yüksek oranda tüketen kişilerde de civa zehirlenmesi görülebilmektedir. Vücutta bulunan civa bu şekilde belirli bir seviyenin üzerine çıktığında civa zehirlenmesi meydana gelir ve belirtileri görülür.

Balık Civa Zehirlenmesi İlişkisi

Organik civa zehirlenmesine yüksek miktarda civa bulunduran balıklar sebep olmaktadır. Balıklar sağlıklı bir vücuda sahip olmamız için oldukça önemli bir besin kaynağıdır. Özellikle içerisindeki vitaminler ve Omega-3 hem vücut hem de beyin gelişimi bakımından önemlidir. Ancak bazı balıklarda bulunan yüksek orandaki civa insanların zehirlenmesine neden olmaktadır. Bu nedenle balıklardaki civa oranlarının bilinmesi önemlidir.

Bu konuda özellikle ton balığında bulunan civalar söz konusu olmaktadır. Yapılan son araştırmalara göre ton balıklarında civa seviyesi düşük olduğu için ton balığı civa zehirlenmesi konusunda tüketilmesinde bir sakınca görülmemektedir. Ancak bazı ton balıkları cinslerinde bu oranın 300 kat daha fazlası bulunmaktadır. Oldukça hassas olan bu konuda hakkında tüketilecek olan balıklarda yüksek oranda civa bulunup bulunmadığı ayrıca araştırılarak tüketilmesi önemlidir.

Midye Civa Zehirlenmesi İlişkisi

Midye civa zehirlenmesi konusunda dikkatli olunmalıdır. Yapılan bazı araştırmalarda midyede civa gibi zararlı metallerin ve mikropların insan sağlığına zarar veremeyecek derecede düşük seviyelerde bulunduğu tespit edilmiştir. Ancak midyelerin nerede barındığı çok önemlidir. Bunun nedeni ise sularda bulunan atık maddelerdir. Atık maddelerinin çok olduğu yerlerde bulunan midyelerde civa oranları yükselmektedir.

Sularda bulunan atın maddeler denizde bulunan canlıları ve organizmaları etkilemektedir. Bunla birlikte midyelerde bulunan civa ve diğer zararlı maddelerde de artış görülebilmektedir. Yaşanılan bu durum neticesinde midyelerdeki civa oranı tam olarak belirlenememektedir. Midyenin dışında diğer organik olarak tükettiğimiz canlılarda da civa oranlarının çok büyük önemi vardır. Bu konuda deniz canlılarının tüketiminde dikkat edilmesi önemlidir.

Amalgam Dolgu Civa Zehirlenmesi İlişkisi

Amalgam dolgu diş çürüklerinin tedavi edilmesi için kullanılan en yaygın dolgu malzemelerinden biridir. Amalgam dolgu civa zehirlenmesi de amalgam doldu içerisinde bulunan civa nedeni ile tartışmaya açılmaktadır. Dolguda bulunan civa belirli seviyelerde civadan dolayı vücuda civa girişine neden olmaktadır. Yapılan bazı araştırmalarda bu durumdan insan vücudu olumsuz olarak etkilenmektedir.

Diğer taraftan amalgam dolguda bulunan civanın düşük miktarda bulunduğu ve bu miktarın 20 yılda hamsi balığının tüketilmesi ile alınan civa ile aynı olduğu söylenmektedir. Ayrıca birçok ilacın yan etkisinin olduğu ve bazı ilaçların fare zehrinden dahi üretilerek insanların sağlığını kazanması için kullanıldığı hatırlatılarak bu dolgu maddesinde bulunan civanın belirli düzeylerde insana zarar verdiği belirtilmektedir.

Termometredeki Civa Zararlı Mıdır?

Termometrelerdeki civa zararlı mıdır konusunda kısaca bu civa insan sağlığı için zararlıdır. Bu nedenle günümüzde alınan bazı önlemler ile civalı termometrelerin kullanımı engellenmektedir. Civa insan vücudu için oldukça zararlı bir metaldir. Oda sıcaklığında sıvılaşan tek metal olması nedeni ile buharlaşması ve solunum yollarıyla insan vücuduna yerleşmesi söz konusu olmaktadır.

Civa solunum yolu ile dahi olsa vücuda girdiğinde beyin ve daha birçok organa yerleşmekte ve vücuttan atılamamaktadır. Özellikle uzun süre maruz kalındığında insan vücudunda çok ciddi sorunların oluşmasına neden olmaktadır. Bu nedenle termometrelerde bulunan civalarda insan sağlığına zarar verebileceği için bu konuda dikkat edilmesi önemlidir. Bu konuda özellikle vücut ısısının ölçülmesi için kullanılan termometrelerden uzak durmak gerekir.

Kronik Civa Zehirlenmesi Nedir?

Kronik civa zehirlenmesi nedir sorusuna cevap olarak kişinin belirli bir süre boyunca civaya maruz kalması durumudur. Bu durum genel olarak amalgam dolgu kullanma, belirli bir süre civa soluma gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır. Civaya maruz kalındıktan bir süre sonra kişide belirtiler görülerek birçok etki ile karşılaşılabilir. Belirtilerin görülmesi ile kısa sürede tedavinin başlaması çok önemlidir.

Akut Civa Zehirlenmesi Nedir?

Akut civa zehirlenmesi nedir sorusunda ise kişi civaya direk maruz kaldığı durumlara verilen addır. Bu durumda kişi ağız yolu ile civaya maruz kalabilir. Diğer yandan yüksek oranda civanın solunum yolu ile nüfus etmesi ile karşılaşabilir. Akut zehirlenmelerde belirtiler ani görülebileceği gibi belirti görülmese de uzman doktora başvurulması gerekir. Civa ile ilgili oluşan bu temaslarda tedavinin hemen başlaması önemlidir.


Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım.

UYARI: Bu makale, bir doktor tarafından yazılmış ve profesyonelce incelenmiştir. Sağlık ve tıp alanında genel bilgilendirme amacı taşır ancak kişisel tıbbi önerilerin yerine geçmez. Özel sağlık durumlarınızı değerlendirmek ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi almak için lütfen bir sağlık kuruluşuna başvurun. Profesyonel sağlık ekibimizi incelemek ve editöryal sürecimiz hakkında bilgi sahibi olmak için tıklayınız.

Photo of author

Sağlık Profesyoneli

Diploma - Sertifika - Özgeçmiş

2016 yılında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde eğitim hayatımı tamamladım. İlk görev yerim olan Erzurum'un Narman ilçesinde Narman İlçe Devlet Hastanesi'ne atandığımda zorlu günler benim için başladı. Acil serviste doktor olarak çalışmak, canlara dokunmak güzeldi ancak kendimi tekrarlamaya başladığım hissi beni rahatsız ediyordu. Başarılı işler yapmanın ötesinde daha fazla kişiye ulaşmak ve kitlelere seslenmek gerektiğini düşünmüştüm hep. İşte tam da bu düşünceli zamanlarda atıldı temelleri Doktordan Haberler'in. Ben farklı farklı devlet hastanelerinde, sağlık kurumlarında gezerken bloğum dediğim bu siteden her geçen gün daha fazla kişiye hitap etmeye başladım. 2024'e girdiğimiz bu günlerde artık her gün binlere ve onbinlere ulaşmanın mutluluğu içerisindeyim. Bıkmadan usanmadan ziyaretçilerimin sorduğu sorulara doktor kimliğimle cevap vermeye devam edeceğim. Yüzbinlere, milyonlara ulaşmak dileğiyle :)

Sitemize yorum yazarak Yorum Politikası kurallarını kabul etmiş sayılırsınız. Yorumlarınızda asla tıbbi tavsiye vermeyin. Gerçek bir sağlık profesyoneli olsanız bile hastayı muayene etmeksizin vereceğiniz bilgilerin hastaya zarar verebileceğini unutmayın.

Yorum yapın