Boerhaave Sendromu Nedir?
Boerhaave Sendromu, yemek borusunun ani ve şiddetli kusma veya ıkınma sonucunda yırtılması veya özafagusun perfore olduğu tabloya verilen isimdir. Kendiliğinden ortaya çıkma eğilimindedir. Ani başlaması ve ilk etapta tanı konmasının güç olması nedeniyle ölümcül olabilmektedir. 1 milyonda 1 görülmektedir. [1]Boerhaave syndrome: Effort rupture of the esophagus – UpToDate
Eğer rüptürden sonraki 24 saatte tanı konduysa yaşam oranı %75’ler civarındadır. Sıklıkla Mallory Weiss Sendromu ile karıştırılır ancak MWS’de yırtık bölge uzunlamasınadır ve Boerhaave Sendromu kadar hayatı tehdit edici değildir.
Özafagus boğazı mideye bağlayan tüp şeklindeki organa verdiğimiz isimdir. Anatomik olarak trakea ve kalbin arkasında bulunmaktadır. Üst ve alt olmak üzere 2 adet sfinkteri vardır. Alt sfinkter yemek borusunun mideye bağlandığı noktada üst sfinkter ise boğazın özafagusa bağlandığı yerdedir. Yemek borusu kaslarla çevrili bir yapıdır. Bu kasların üst tarafta olan bölümü çizgili iken alt kısımları düz özelliktedir. Yiyecekler yutulduğunda bu kasların perilstaltik hareketi ile mideye doğru itilir.
Boerhaave Sendromu Nedenleri
Boerhaave Sendromuna genellikle intratorasik negatif basıncın yükselmesine eşlik eden özafagiyal basınç artışı durumları sebebiyet vermektedir. Özafagus basıncı sıklıkla kusma sırasında yükselmektedir. Aşırı yemek yiyen veya çok fazla alkol tüketen bireyler bu açıdan risk altındadır.
Özafagus adını verdiğimiz yemek borusunun rüptüre olması yani yırtılması, özafagusun kalbe ve diğer hayati organlara olan komşuluğu nedeniyle tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Şimdi kısaca özafagus ve anatomisi hakkında bilgiler verelim.
Boerhaave Sendromu Belirtileri
Boerhaave Sendromu belirtileri genellikle kusma durumunu takiben ortaya çıkmaktadır. En klasik hasta tanımı aşırı yemek yemiş ya da aşırı alkol tüketmiş orta yaşlı bireylerdir. Yemek borusunda yırtılma meydana geldiğinde tıpkı kalp krizi veya aort diseksiyonu durumlarında olduğu gibi sol kola ve arkaya yayılan ağrı hissedilir. Bu ağrı yutkunma ile daha da şiddetlenir. Ek olarak bazı hastalarda öksürük, nefes darlığı tarzında semptomlar ortaya çıkabilir.
Boerhaave Sendromu Tanısı
Boerhaave Sendromu teşhisi hastaların fizik muayenesinin yapılmasını takiben laboratuvar tahlilleri ve ileri görüntüleme yöntemlerinden yararlanılarak konulabilir. Şimdi fizik muayenede neler görülür onları sıralayalım :
- Alt ve üst karın bölgesinde ağrı mevcuttur.
- Karın palpe edildiğinde ağrı şiddetlenme gösterir.
- Kalp atışı ve nefes alma sıklığında artış görülür.
- Ateş yükselmeleri görülebilir.
- Mediastende hava bulunması sebebiyle oskültasyonda çıtırtı sesleri duyulabilir.[2]Spontaneous esophageal perforation (Boerhaave syndrome): Diagnosis with CT-esophagography – PMC (nih.gov)
Laboratuvar bulgularına bakıldığında ise kan analizleri tanı için nonspesifik çalışmalardır. Lökositoz görülebilir, hematokrit düzeyleri %50leri bulabilir. Bunların dışında görüntüleme yöntemleri ile hastalığın tanısı teyit edilebilir.
Bunun için çekilen akciğer grafileri bizim için kıymetlidir. Her 10 olgudan 1 tanesinde akciğer grafileri normal çıkabilmektedir. Bunun temel sebebi belirtileri henüz ortaya çıkmamış olmasıdır.
Boerhaave Sendromu Tedavisi
Hastalığın durumuna göre cerrahi ve cerrahi dışı olmak üzere iki tip tedavi uygulanmaktadır. Eğer:
- Rüptüre mediastende iyi durumdaysa
- Belirtiler çok az görülüyorsa
- Sepsis belirtileri yoksa
cerrahi olmayan tedavi şekilleri uygulanabilir. Cerrahi dışı tedavide iv destek sıvıları, antibiyoterapi ve nutrisyonel destek uygulanır. Bunların dışında Boerhaave Sendromu tedavisi cerrahidir. Yırtılan bölge cerrahi olarak onarılır. Özafagus boşluğuna ulaşım toraks veya karın yoluyla sağlanır.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 17 Eylül 2017 tarihinde yazılmıştır. Ardından 9 Kasım 2023 tarihinde güncellenmiştir.)
