Asteatotik dermatit, kış kaşıntısı adıyla da bilinen bir deri hastalığıdır ve asteatotik egzama olarak da anılır. Etkilenen bölgede şiddetli bir cilt kuruluğu ile meydana gelir. Bölge nemini kaybederek sertleşir. Müdahale edilmediğinde bu durumu yapay çatlaklar, gözenekler takip eder. Cilt yüzeyi kabuğumsu bir hal alır. Bu durum kaşınma ve yanma ile devam edebilir. Kaşıntı yaşanması bölgede yaraların oluşmasına neden olabilir.
Geniş Alanda Tutulum Gösterir !
Asteatotik dermatit temel olarak cildin nemini kaybetmesi sonucunda meydana gelir. Erkeklerde daha sık görülen hastalık daha çok bacakları etkiler. Fakat daha seyrek olmak üzere kol, kalça ve gövde de ortaya çıkabilir. Geniş bir alanı etkisi altına alır.
İlerleyen yaşlarda ortaya çıkma ihtimali daha fazladır ve kış aylarında daha sık ortaya çıkar. Hastalık, tekrar edebilir ve uzun sürebilir. Tedavisi hastalıktan etkilenen bölgelerin önerilen krem ve losyon yapılı ilaçların kullanılmasıyla gerçekleştirilir. Bunun yanında hastanın, cildin nemini koruması için gerekli önlemleri alması gerekir. Bu hastalık ağız çevresinde oluştuğu zaman perioral dermatit adını alır.
Asteatotik Dermatit Nedenleri
Asteatotik dermatitin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Fakat derinin çeşitli sebeplerle nemini kaybederek kurumasının hastalığa neden olduğu düşünülmektedir. Cildi kurutarak hastalığın ortaya çıkma ihtimalini arttıran birçok etken vardır. Soğuk hava koşulları bunların başında gelir. Rakımı yüksek veya sert soğukların yaşandığı iklimlerde daha sık karşılaşılır. Kapalı alanları ısıtmak için kullanılan bazı yöntemler de havayı kurutabilir. Evlerde havayı kurutucu etkisi olan cihazların kullanılması da benzer bir etki yapar. Diğer yandan alerjik bir bünyeye sahip olanlar veya cilt kuruluğunu genetik olarak yaşayanlarda daha sık görüldüğü söylenebilir. Hastaların birçoğu ileri yaşlardaki kişilerdir. Yaşın ilerlemesiyle cildin nem dengesinin bozulması bunda etkili olur.
Vücuttaki bazı hastalık ve eksiklikler de derinin normal işleyişini etkileyerek asteatotik dermatite yol açabilir. Vücutta çinko eksikliği ilerlediğinde deri bu durumdan kötü etkilenir. Beslenme alışkanlıklarını vitamin ve mineral yönünden zengin tutmak gerekir.
Hipertiroidi hastaları tedavi edilmediği zaman cildi de kötü etkileyebilir. Hipertiroidi kandaki tiroit hormonun artmasıyla gelişen bir hastalıktır. Nadiren görülmekle birlikte meme ve akciğer kanseri, lenfoma gibi hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilir. Bunların dışında çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan diüretik ilaçlar da bazı durumlarda cildi kurutabilir. Diüretik ilaçlar vücuttan idrar atılmasını arttıran etkilere sahiptir. Bu da cildi etkileyebilir.
Asteatotik Dermatit Belirtileri
Asteatotik dermatit cilt yüzeyinde kuru alanlar olarak ortaya çıkar. Genellikle kol ve bacaklarda geniş alanları etkiler. Bunların yanında kalça ve gövde de görülebilir. Etkilenen alanda cilt kuruluğu sertleşme meydana getirir. Zamanla çatlak ve gözenek görünümü etkili olur. Cilt daha da kuruyarak kaşıntıya neden olabilir.
Kaşınarak zarar gören bölgede kanama ve yaralar oluşabilir. Bu alanlarda enfeksiyon gelişme ihtimali artar ve uzun süren kaşıntı günlük yaşamı kötü etkiler.
Asteatotik Dermatit Tanısı Nasıl Konulur?
Hastalığın tanısı bir dermatolog tarafından yapılan incelemelerin sonucunda konulur. Hasta doktora ilk başvurduğunda fiziki muayeneden geçirilir. Burada belirtiler, şikâyetler ve hastalık öyküsü değerlendirilir. Durumun başka hastalıklarla karışmaması için doktor ek testler isteyebilir. Bu testler deri biyopsisi veya potasyum hidroksit testi olabilir.
Asteatotik Dermatit Tedavisi
Asteatotik dermatit tedavisi genellikle krem ve losyon şeklindeki ilaçlarla sağlanabilir. Hastalık cildin aşırı kuru olmasından kaynaklandığı için bölgenin nemlendirilmesi önem taşır. Hastaya uygun nemlendirici etkili krem ve losyonlar reçete edilir. Hastalık daha ileri bir seviyedeyse nemlendirmek yeterli olmayabilir. Bu durumda sorunlu bölgeye uygulanan steroid kremler tercih edilir. Bölgede kaşıntı sorunu yaşanıyorsa bunu kontrol altına almak için çeşitli kremler önerilebilir. Bunlar yetersiz kalırsa antihistaminik ilaçlar bir süre kullanılabilir.
Tedavinin yanı sıra hastanın sürekli dikkat etmesi gereken bazı hususlar bulunur. Bunlar durumun tekrarlamaması, daha kolay iyileşmesi ve önlenmesi açısından önem taşır. Yaşanılan kapalı ortamların havasını kurutan etkenler varsa buranın nem düzeyini normale çekmek için önlemler alınabilir. Nem veren cihazlar, ısıtma kullanılan dönemlerde odada bir kap suyu yavaşça buharlaşması için bırakmak etkili olabilir. Hastaların duş alışkanlıklarını değiştirmesi de cildin nemini korumada etkilidir. Çok sıcak su yerine daha ılık su tercih etmek, banyo süresini fazla uzun tutmamak gibi önlemler alınabilir. Kurumaya meyilli bölgelerin gün içinde krem veya cilt yağları ile nemlendirilmesi de etkili bir yöntemdir.
Merak ettiklerinizi ve eklemek istediklerinizi konu altındaki yorum bölümüne yazabilirsiniz. Cevap vermekten mutluluk duyacağım. Yorumlarınızı bekliyorum.
(Bu yazı ilk defa 8 Ekim 2018 tarihinde yazılmıştır. Ardından 27 Temmuz 2021 tarihinde güncellenmiştir.)